Napisano: 09 wrz 2020, 14:23
cd:
Przekazanie kwoty odpowiadającej wysokości zasiłku pielęgnacyjnego w powyższym trybie uznaje się za zwrot świadczeń nienależnie pobranych (ust. 8). Przywołanym aktem wprowadzono zatem mechanizm pozwalający na uniknięcie sytuacji podwójnego i niezgodnego z prawem pobierania omawianych świadczeń, a przynajmniej na skrócenie okresu, w którym dochodzi do dublowania wypłaty tych świadczeń, co ma niebagatelną rolę zważywszy na wpływ okresu zwłoki na wysokość odsetek przypadających od nienależnie pobranego świadczenia, oraz uwzględniający okoliczność, że po wykorzystaniu środków z tytułu pobranego nienależnie świadczenia przez beneficjenta może mieć on trudności finansowe z ich późniejszym zwrotem”. W związku z powyższym w rozpatrywanej sprawie organ uznał (za ww wyrokiem sądu) brak przesłanek, o jakich mowa w przepisie art. 30 ust. 2 pkt 1 u.ś.r., uzasadniających wydanie decyzji zobowiązującej do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia. Podobne stanowisko odnajdujemy w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 28 marca 2018 r. Sygn. akt III AUa 763/17: „W judykaturze niejednokrotnie wyjaśniano, iż art. 139 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest przepisem wtórnym w stosunku do innych przepisów, stanowiących podstawę zwrotu świadczeń. Kwoty nienależnie pobranych świadczeń (pkt 2) podlegają zwrotowi przede wszystkim na podstawie przepisów dotyczących tej materii zamieszczonych we właściwych ustawach (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia17 października 2008 r., I UK73/08, LEX nr 1615140). Właśnie z powodu regulacji szczególnej decyzja właściwego organu o ustaleniu i zwrocie nienależnego świadczenia nie musiała być wydana, gdyż w jego sytuacji wymóg ów nie ma zastosowania,ponieważ postępowanie o zwrot zasiłku nie zostało wszczęte przed 4 marca 2016 r. Prawo do zasiłku pielęgnacyjnego przewiduje przepis art. 16 ustawy o świadczeniach pieniężnych. W ust. 6 art. 16 ustawy jasno się stanowi, że zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego. Ustawodawca zatem nie tylko wykluczył możliwość otrzymywania obu świadczeń jednocześnie, ale wyłączył swobodę decydowania przez osobę uprawnioną, które świadczenie chce otrzymywać. Od dnia 4 marca 2016 r. w ust. 7 art. 16 ustawy przewidziany został szczególny tryb postąpienia w przypadku, gdy danej osobie przyznano dodatek pielęgnacyjny za okres, za który wypłacono zasiłek pielęgnacyjny. Wówczas „Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub inny organ emerytalny lub rentowy,który przyznał dodatek pielęgnacyjny, wypłaca emeryturę lub rentę pomniejszoną o kwotę odpowiadającą wysokości wypłaconego za ten okres zasiłku pielęgnacyjnego i przekazuje tę kwotę na rachunek bankowy organu właściwego.”Przepis art. 16 ust. 8 ustawy przewiduje, że przekazanie kwoty odpowiadającej wysokości zasiłku pielęgnacyjnego, o którym mowa w ust. 7, uznaje się za zwrot świadczeń nienależnie pobranych. Innymi słowy, w przypadku opisanej kumulacji wypłaty zasiłku pielęgnacyjnego i dodatku pielęgnacyjnego przewiduje się „pomniejszenie” emerytury lub renty o wypłacony zasiłek pielęgnacyjny, który z mocy prawa staje się świadczeniem nienależnie pobranym. Wobec tego nie jest wymagane wydanie decyzji w przedmiocie ustalenia nienależnie pobranego świadczenia i jego zwrotu. Przepis ten ma bezwzględnie obowiązujący charakter, obligując Zakład Ubezpieczeń Społecznych do dokonania zmniejszenia. Taką właśnie decyzję wydał ZUS w dniu 8 lutego 2017 r. dokonując zmniejszenia emerytury na wniosek Gminnego Ośrodka Pomocy”. Identyczne stanowisko odnajdujemy w Wyroku WSA w Lublinie z 2018-11-22 nr II SA/Lu 766/18.
Zdania sądów są podzielone
cuiusvis hominis est errare, nullius nisi insipientis in errore perseverare