SZKOLENIA

[de Charette]

Agnieszka, ręce opadają. Przecież jak ktoś ci złoży wniosek i ma zachowane terminy to musisz się cofnąć wstecz zgodnie z ustawą. To czy była rezygnacja z pracy i czy były inne przesłanki spełnione to sprawdzasz w postępowaniu. I w decyzji odnosisz się do tego, ustalasz prawo do tego świadczenia wstecz (pozytywnie lub negatywnie).

[de Charette]

Z lexa:
Jeśli zatem wyrok stał się prawomocny z dniem 18 września 2024 r., a matka złożyła wniosek o świadczenie pielęgnacyjne na starych zasadach dnia 6 listopada 2024 r., to zachowała trzymiesięczny termin, o którym mowa z art. 24 ust. 2a u.ś.r. Organ może zatem przyznać świadczenie pielęgnacyjne od stycznia 2023 r. na zasadach obowiązujących do końca 2023 r. i na podstawie przepisów przejściowych prawo to kontynuować – na starych zasadach. W przeciwnym razie nie byłoby realizowane ratio legis art. 24 ust. 2a u.ś.r., który to przepis zapobiega sytuacji, w której oczekiwanie na wydanie ostatecznego i prawomocnego orzeczenia o niepełnosprawności pozbawia uprawnionego świadczeń. Prowadziłoby to także do nieuprawnionego zróżnicowania sytuacji osób, w wypadku których przedłuża się postępowanie w sprawie wydania orzeczenia, ale niepełnosprawność istnieje w 2023 r., choćby została potwierdzona później (nie mogą korzystać ze starych zasadach przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego) w stosunku do osób, w wypadku których orzeczenie wydano szybciej, co umożliwiło złożenie wniosku przed 1.01.2024 r. (mogą korzystać ze starych zasad). Można zatem argumentować, że w opisanej sytuacji powstało prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na starych zasadach.

W trakcie obowiązywania art. 63 u.ś.w. pojawiło się w orzecznictwie stanowisko, które sprowadza się do tego, że przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na starych zasadach jest możliwe tylko wówczas, gdy pierwszy wniosek o to świadczenie wpłynął do organu do 31.12.2023 r. Jest ono widoczne w orzecznictwie wojewódzkich sądów administracyjnych i zasadniczo opiera się o treść uzasadnienia projektu ustawy o świadczeniu wspierającym: "Opisane powyżej nowe warunki w przyznawaniu świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego oraz zasiłku dla opiekuna zaczną obowiązywać od dnia 1 stycznia 2024 r. i dotyczyć będą wszystkich osób składających wnioski po raz pierwszy po tej dacie. Natomiast osoby, które nabyły lub nabędą prawo do ww. świadczeń opiekuńczych za okres przed wejściem w życie ustawy będą mogli zachować do nich prawo na zasadzie ochrony praw nabytych na podstawie przepisów przejściowych, o ile osoba z niepełnosprawnościami, nad którą jest sprawowana opieka, nie wybierze własnego świadczenia wspierającego." - https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=3130
cdn

[de Charette]

Należy jednak zauważyć, że stanowisko orzecznictwa nie jest jednolite (jakkolwiek różne też są stany faktyczne, na których zapadły orzeczenia). Poniżej przykłady.

"Jak wskazuje się w judykaturze, art. 63 ust. 1 ustawy o świadczeniu wspierającym należy interpretować w ten sposób, że skoro opiekun spełniał przesłanki do uzyskania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w dacie złożenia wniosku, a ten złożony został przed 31 grudnia 2023 r., to przyjąć należy, że prawo do świadczenia pielęgnacyjnego powstało na dzień złożenia owego wniosku, zatem do dnia 31 grudnia 2023 r. (por. wyrok WSA w Warszawie z 15 marca 2024 r., I SA/Wa 1803/23; wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z 20 marca 2024 r., II SA/Go 629/23, Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, https://orzeczenia.nsa.gov.pl, dalej: CBOSA). W ocenie Sądu orzekającego w niniejszej sprawie, powyższy wniosek należy rozciągnąć również na sytuacje, w których wprawdzie wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego został złożony po 31 grudnia 2023 r., jednakże orzeczenie o niepełnosprawności potwierdzało powstanie przed 1 stycznia 2024 r. znacznego stopnia niepełnosprawności, względnie niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna danej osoby w procesie jej leczenia, rehabilitacji i edukacji." - wyrok WSA w Łodzi z 6.11.2024 r., II SA/Łd 547/24, LEX nr 3780156 (nieprawomocne na dzień udzielania odpowiedzi).
cdn

[de Charette]

"Warunkiem przyznania wnioskodawcy prawa do świadczenia pielęgnacyjnego jest aktualnie konieczność powstania prawa do 31 grudnia 2023 r. W praktyce oznacza to konieczność złożenia wniosku o przyznanie tego prawa do 31 grudnia 2023 r. (wówczas prawo ustala się od miesiąca, w którym wpłynął wniosek), bądź po 1 stycznia 2024 r., ale w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności (wówczas prawo ustala się co do zasady począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności). (...) Zdaniem sądu, ustalając zakres zastosowania przepisu przejściowego art. 63 ust. 1 u.ś.w., należy również uwzględnić art. 24 ust. 2 u.ś.r., zgodnie z którym prawo do świadczeń rodzinnych (obejmujących również świadczenie pielęgnacyjne - art. 2 pkt 2 u.ś.r.) ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu zasiłkowego. W konsekwencji, omawiany przepis intertemporalny należy rozumieć w ten sposób, że jedynie w przypadku wniosku o świadczenie pielęgnacyjne złożonego skutecznie przed 1 stycznia 2024 r. (tj. przed wejściem w życie art. 43 pkt 4 lit. a u.ś.w. zmieniającego art. 17u.ś.r.) organy, rozpatrując ten wniosek po 1 stycznia 2024 r., zobowiązane są ustalić i ocenić, czy wnioskodawca spełnia przesłanki do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego określone w przepisach u.ś.r. w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2023 r. (por. wyrok WSA w Gliwicach z 12 lipca 2024 r. o sygn. akt II SA/Gl 433/24 dostępny w CBOSA)." - Wyrok WSA w Olsztynie z 14.11.2024 r., II SA/Ol 618/24, LEX nr 3789643 (nieprawomocny na dzień udzielania odpowiedzi).

"Na gruncie art. 63 ust. 1 u.ś.w. przyjmować należy, że o możliwości przyznania świadczenia pielęgnacyjnego przesądza, stosownie do art. 24 ust. 2 z uwzględnieniem ust. 2a u.ś.r., spełnienie przesłanek wynikających z art. 17 ust. 1 u.ś.r. na dzień złożenia wniosku, gdy wniosek został złożony do dnia 31 grudnia 2023 r. Stanowisko, że powstanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego wiązać należy z datą złożenia wniosku potwierdza także treść uzasadnienia do projektu ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym. Wskazano w nim, że nowe warunki w przyznawaniu świadczenia pielęgnacyjnego zaczną obowiązywać od dnia 1 stycznia 2024 r. i dotyczyć będą wszystkich osób składających wnioski po raz pierwszy po tej dacie. Natomiast osoby, które nabyły lub nabędą prawo do świadczeń opiekuńczych za okres przed wejściem w życie ustawy nowelizującej będą mogły zachować do nich prawo na zasadzie ochrony praw nabytych na podstawie przepisów przejściowych, o ile osoba z niepełnosprawnościami, nad którą jest sprawowana opieka, nie wybierze własnego świadczenia wspierającego. Reguły ustalone w art. 63 ust. 1-16 ustawy o świadczeniu wspierającym są wyrazem konstytucyjnej ochrony praw nabytych." - Wyrok WSA w Poznaniu z 14.11.2024 r., II SA/Po 477/24, LEX nr 3785535 (nieprawomocny na dzień udzielania odpowiedzi), Wyrok WSA w Poznaniu z 9.10.2024 r., IV SA/Po 664/24 (prawomocny na dzień udzielania odpowiedzi).
cdn

[de Charette]

"Przystępując do rozważań przytoczyć należy treść art. 63 ust. 1 u.ś.w. Stanowi on, że w sprawach o świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy, o których mowa w ustawie zmienianej w art. 43 u.ś.w. (tj. ustawie o świadczeniach rodzinnych) w brzmieniu dotychczasowym, do których prawo powstało do dnia 31 grudnia 2023 r., stosuje się przepisy dotychczasowe. W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że o powstaniu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego przesądza zaistnienie wymaganych przez prawo przesłanek w chwili złożenia wniosku (zob. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 17 kwietnia 2024 r., sygn. akt IV SA/Po 190/24, Lex nr 3708448). Oznacza to, że w przypadku wniosku o świadczenie pielęgnacyjne złożonego przed dniem 1 stycznia 2024 r. (tj. przed wejściem w życie art. 43 pkt 4 lit. a u.ś.w. zamieniającego art. 17 u.ś.r.) organy administracji rozpatrując ten wniosek po 1 stycznia 2024 r. zobowiązane są ustalić i ocenić, czy wnioskodawca spełnia przesłanki do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego określone w przepisach u.ś.r. w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2023 r. (zob. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 6 marca 2024 r., sygn. akt IV SA/Po 105/24, Lex nr 3696430, wyrok WSA w Krakowie z dnia 21 sierpnia 2024 r., sygn. akt II SA/Kr 632/24, Lex nr 3754419). O powstaniu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego można natomiast mówić jedynie w takim wypadku, gdy osoba ubiegająca się o jego przyznanie, przed wskazanym dniem spełniła wszystkie wymagane przepisami u.ś.r. warunki, a jedynie organ nie zdążył przed tą datą wydać decyzji przyznającej świadczenie. Zatem regulacja z art. 63 u.ś.w. umożliwia przyznanie świadczenia tym osobom, które przed zmianą przepisów złożyły kompletny wniosek, ale organy nie zdążyły go do dnia 31 grudnia 2023 r. rozpoznać (zob. wyrok WSA w Szczecinie z dnia 1 sierpnia 2024 r., sygn. akt II SA/Sz 291/24, Lex nr 3755258). Zgadzając się z powyższym stanowiskiem podkreślić zatem należy, że stosowanie ustawy o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu obowiązującym do końca 2023 r. uzależnione jest nie tylko od spełnienia wymagań warunkujących przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego w tamtym okresie, ale również warunkowane jest złożeniem wniosku przed zmianą przepisów, a więc przed 1 stycznia 2024 r. Skoro wniosek Skarżącej wpłynął do organu I instancji w dniu 5 stycznia 2024 r., to nie mógł być on rozpatrzony przy uwzględnieniu zasad obowiązujących do 31 grudnia 2023 r." - Wyrok WSA w Gliwicach z 27.11.2024 r., II SA/Gl 910/24).
cdn

[de Charette]

"Ponadto, na możliwość przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego także "od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r.", a zatem przyjmując, że prawo do świadczenia pielęgnacyjnego według dotychczasowego brzmienia art. 17 u.ś.r., powstało przed 1 stycznia 2024 r. - na konieczność rozstrzygania sprawy na podstawie dotychczasowych przepisów, wprost wskazuje treść przepisu art. 63 ust. 2 u.ś.w. Ten ostatni przepis stanowi bowiem, że osoby, którym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, albo od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., przyznane zostało co najmniej do dnia 31 grudnia 2023 r. prawo do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego, o których mowa w ustawie zmienianej w art. 43 w brzmieniu dotychczasowym, zachowują, na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., prawo odpowiednio do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego nie dłużej jednak niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane, z uwzględnieniem ust. 3 i 4. Poza tym wniosek taki płynie również z uzasadnienia projektu ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym, w którym wskazano na to, że nowe warunki w przyznawaniu świadczenia pielęgnacyjnego zaczną obowiązywać od dnia 1 stycznia 2024 r. i dotyczyć będą wszystkich osób składających wnioski po raz pierwszy po tej dacie. Natomiast osoby, które nabyły lub nabędą prawo do świadczeń opiekuńczych za okres przed wejściem w życie ustawy będą mogły zachować do nich prawo na zasadzie ochrony praw nabytych na podstawie przepisów przejściowych, o ile osoba z niepełnosprawnościami, nad którą jest sprawowana opieka, nie wybierze własnego świadczenia wspierającego (patrz: wyrok WSA w Poznaniu z dnia 6 marca 2024 r. sygn. akt IV SA/Po 105/24, dostępny jw.). W orzecznictwie, odwołującym się do tych przepisów i uzasadnienia projektu ustawy, przyjmuje się, że ze względu konsekwencje zmiany prawa, z uwagi na użyte wart. 63 ust. 1u.ś.w. sformułowanie "powstania prawa", a nie "ustalenia prawa", dotychczasowe przepisy należy zatem stosować w odniesieniu do wnioskodawców, którzy złożyli wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego przed dniem 31 grudnia 2023 r. oraz spełniają określone w ustawie przesłanki jego przyznania (por. wyrok WSA w Olsztynie z dnia 30 stycznia 2024 r., sygn. akt II SA/Ol 912/23, dostępny jw.). W świetle tak sformułowanych przez ustawodawcę przepisów przejściowych, uznać należało, że o możliwości przyznania świadczenia pielęgnacyjnego przesądza w danej sprawie spełnienie przesłanek wynikających zart. 17 ust. 1u.ś.r. na dzień złożenia wniosku, przy czym spełnienie przesłanek materialnoprawnych powinno być zasadniczo oceniane według stanu sprawy istniejącego najpóźniej w dniu 31 grudnia 2023 r. W konsekwencji, przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego będzie w takiej sytuacji możliwe na podstawie przepisów dotychczasowych, stosowanych na podstawie art. 63 ust. 1 u.ś.w." - Wyrok WSA w Poznaniu z 13.11.2024 r., II SA/Po 452/24, LEX nr 3781655 (nieprawomocny na dzień udzielania odpowiedzi).

[agnieszkaagniesia]

Ręce opadają dlaego napisałam ,że chyba czegoś tutaj nie rozumiem a skoro nawet stanowisko orzecznictwa jak nie jest jednolite....

W trakcie obowiązywania art. 63 u.ś.w. pojawiło się w orzecznictwie stanowisko, które sprowadza się do tego, że przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego na starych zasadach jest możliwe tylko wówczas, gdy pierwszy wniosek o to świadczenie wpłynął do organu do 31.12.2023 r. Jest ono widoczne w orzecznictwie wojewódzkich sądów administracyjnych i zasadniczo opiera się o treść uzasadnienia projektu ustawy o świadczeniu wspierającym: "Opisane powyżej nowe warunki w przyznawaniu świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego oraz zasiłku dla opiekuna zaczną obowiązywać od dnia 1 stycznia 2024 r. i dotyczyć będą wszystkich osób składających wnioski po raz pierwszy po tej dacie. Natomiast osoby, które nabyły lub nabędą prawo do ww. świadczeń opiekuńczych za okres przed wejściem w życie ustawy będą mogli zachować do nich prawo na zasadzie ochrony praw nabytych na podstawie przepisów przejściowych, o ile osoba z niepełnosprawnościami, nad która jest sprawowana opieka, nie wybierze własnego świadczenia wspierającego." https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=3130


ja na pierwszej stornie to samo wkleiłam z LEX

Zgadzając się z powyższym stanowiskiem podkreślić zatem należy, że stosowanie ustawy o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu obowiązującym do końca 2023 r. uzależnione jest nie tylko od spełnienia wymagań warunkujących przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego w tamtym okresie, ale również warunkowane jest złożeniem wniosku przed zmianą przepisów, a więc przed 1 stycznia 2024 r.

[agnieszkaagniesia]

Na koniec napisze tylko tyle,niech każdy przyznaje jak uważa a z czasem się okaże czy było to prawidłowe czy nie. Jestem jednak zdania że lepiej wypłacić z wyrównaniem jeśli komuś się należało a nie przyznaliśmy niż sytuacja kiedy taka osoba będzie musiała zwracać to świadczenie za rok lub więcej bo wtedy dopiero ręce wam opadną

[Tom.]

jak wy lubicie opierać się na orzecznictwie, które utrudnia uzyskanie świadczenia.... jak orzecznictwo mówi, żeby dawać, to "a gdzie tam, nic nie warte, my działamy na podstawie ustawy"
na obecną chwilę coraz bardziej orzecznictwo idzie w stronę, że data złożenia wniosku o SP przed 1 stycznia 2024 nie ma znaczenia, dominować zaczyna stanowisko, że warunkiem zastosowania 63 jest wyłącznie możliwość cofnięcia się w trybie art. 24 ust. 2a do roku 2023 i spełnienie przed 1 stycznia 2024 przesłanek ustawowych

[jagoda2]

A ja w takim samym przypadku dałam odmowę i kazałam się odwołać żeby mieć pewność... Czekam na odpowiedź SKO