Napisano: 16 kwie 2024, 7:50
Art. 17c ust. 1 ustawy z 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 111 ze zm.) – dalej u.ś.r., stanowi, że świadczenie rodzicielskie przysługuje:
1) matce albo ojcu dziecka, z uwzględnieniem ust. 2;
2) opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10. roku życia;
3) rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10. roku życia;
4) osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - do ukończenia 10. roku życia.
Świadczenie może zatem otrzymać matka (pkt 1). Nie może otrzymać go opiekun prawny wyłącznie z racji tego, że jest opiekunem prawnym dziecka, a nie zachodzi żaden z przypadków określonych w punktach 2-4.
Nie ma przeszkód (zakładam, że wszystkie inne przesłanki są spełnione), aby świadczenie rodzicielskie przyznać niepełnoletniej matce dziecka. Stroną postępowania jest zatem matka dziecka i jej jest ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego. Niepełnoletnia matka dziecka, jako osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych (zakładam, że nie nabyła tej zdolności poprzez zawarcie związku małżeńskiego), w czynnościach przed organem musi być reprezentowana – przez swego przedstawiciela ustawowego, czyli w tym wypadku zapewne przez swoją matkę. Zgodnie bowiem z art. 30 § 2 ustawy z 14.06.1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2020 r. poz. 256), osoby fizyczne nieposiadające zdolności do czynności prawnych działają przez swych ustawowych przedstawicieli.
Wniosek składa matka dziecka reprezentowana przez swego przedstawiciela ustawowego. Nie zmienia to faktu, że stroną postępowania jest niepełnoletnia matka (a nie babka dziecka, będąca opiekunem prawnym dziecka). Jeśli wniosek złożyła matka dziecka reprezentowana przez swoją matkę, jako swojego przedstawiciela ustawowego, to matce należy ustalić prawo do świadczenia. Stroną postępowania jest matka, a reprezentantem strony – jej matka, czyli babka dziecka. Decyzję wysyła się do przedstawiciela ustawowego niepełnoletniej strony.
Jeśli wniosek złożyła babka w swoim imieniu jako opiekun prawny dziecka (czyli jako strona), to należy babce odmówić świadczenia.
cuiusvis hominis est errare, nullius nisi insipientis in errore perseverare