SZKOLENIA

[JÓZEFINA]

Strona została wezwana do złożenia wyjaśnień co do okoliczności mających wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych, pod rygorem wstrzymania wypłat.
W wyznaczonym terminie nie złożyła wyjasnień. Czy poinformować stronę o wstrzymaniu wypłat. Jeśli tak, to czy zwykłe pismo, zawiadomienie?

[de Charette]

Zgodnie ze stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego I OSK 1120/14 z 2016-02-09 jeżeli osoba zobowiązana do przedstawienia odpowiedniego dowodu nie przedłoży go (względnie nie zgłosi się po zaległe świadczenia) i upłynie okres, na jaki świadczenie to zostało przyznane - przestaje być uprawniona do zaległych świadczeń, gdyż jej prawo wygasa. W tym przypadku wstrzymanie wypłaty świadczenia wywołuje skutek utraty (wygaśnięcia) uprawnienia z mocy prawa. Organ nie wydaje żadnej decyzji, a mimo to osobę tę, z powodu wstrzymania wypłaty i jej niewznowienia przed upływem okresu zasiłkowego (świadczeniowego), traktuje się tak, jakby jej okres zasiłkowy (świadczeniowy) zakończył się z dniem wstrzymania wypłaty. Dalej wskazuje się, że postępowanie w sprawie wstrzymania wypłaty świadczenia jest odformalizowanym, szczególnym postępowaniem administracyjnym. Chodzi w nim o szybkie podjęcie czynności uniemożliwiającej zainteresowanemu świadczeniobiorcy wykonywanie ostatecznej decyzji przyznającej prawo do świadczenia. Postępowanie w sprawie wstrzymania wypłaty świadczeń rodzinnych i świadczeń z funduszu alimentacyjnego pełni funkcję podobną do postępowania w sprawie wstrzymania wykonania decyzji ostatecznej, o którym mowa w art. 152 i art. 159 kpa., a także w art. 61 § 2 p.p.s.a. (W. Maciejko, Wstrzymanie wypłaty świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych, Służba pracownicza, 2009/5/29-31). Naczelny Sąd Administracyjny stoi na stanowisku, że wstrzymanie wypłaty jest czynnością materialno-techniczną, podlegając zaskarżeniu do sądu administracyjnego na podstawie art. 52 § 3 p.p.s.a. Jak wyżej podniesiono, wskazany przepis nie rozstrzyga kwestii formy prawnej wstrzymania wypłaty świadczenia, dlatego wobec powstałej wątpliwości co do rozumienia przepisu w omawianym zakresie, wykładnia gramatyczna art. 21 ust. 1 ustawy nie mogła przynieść spodziewanych rezultatów. Przeprowadzone wykładnie systemowa oraz celowościowa prowadzą do wniosku, że instytucja wstrzymania wypłaty świadczenia nie jest władczym rozstrzygnięciem organu administracji publicznej. Wstrzymując wypłatę świadczenia organ nie rozstrzyga sprawy co do istoty, gdyż dane prawo nie jest stronie "odebrane", a decyzja przyznająca świadczenie nadal w obrocie prawnym pozostaje, nadto w wypadku pozytywnego wyjaśnienia wątpliwości, przepisy przewidują wznowienie wypłaty wraz z wyrównaniem świadczenia. Okoliczności te wskazują, że wstrzymanie nie jest decyzją administracyjną (art. 104 kpa). Wstrzymanie wypłaty świadczenie nie dotyczy również kwestii wynikających w toku postępowania, ponieważ postępowanie administracyjne w przedmiocie przyznania prawa do świadczenia zostało już zakończone ostateczną decyzją, postępowanie nie jest zatem "w toku" (art. 123 kpa), a instytucja wstrzymania wypłaty świadczenia dotyczy etapu wykonania decyzji przyznającej dane świadczenie. Powyższe oznacza, że omawiana instytucja nie przybiera formy procesowej postanowienia.