jak to jest z tym "oparciem społecznym" i leczeniem bez zgody?

[Xman]

Osoby chore psychicznie to - mam takie wrażenie - coraz częstsze przypadki.
Wg ustawy o zdrowiu psychicznym (art 29, ust 3) w przypadku osób chorych psychicznie objętych oparciem społecznym o leczenie bez zgody może wystąpić organ pomocy społecznej.
Art 8 tej ustawy tłumaczy to oparcie społeczne jako coś co organizują organy pomocy społecznej w porozumieniu z podmiotami leczniczymi.

Czy to musi być jakiś formalne, podpisane porozumienie? Jakiś dokument? Jeśli takowego nie mamy to znaczy, że nie możemy występować o leczenie bez zgody ponieważ nie ma osób objętych "oparciem społecznym"?
Czy chodzi o porozumienie rozumiane potocznie?

[kokoshaglava]

Według art. 8 ust. 2 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, oparcie społeczne polega w szczególności na:
1) podtrzymywaniu i rozwijaniu umiejętności niezbędnych do samodzielnego, aktywnego życia,
2) organizowaniu w środowisku społecznym pomocy ze strony rodziny, innych osób, grup, organizacji społecznych i instytucji,
3) udzielaniu pomocy finansowej, rzeczowej oraz innych świadczeń na zasadach określonych w ustawie o pomocy społecznej.
Jak widać, w świetle art. 8 ust. 2 u.o.z.p., postać udzielanego oparcia społecznego przez powołany do tego organ może być różna, w myśl zaś art. 29 ust. 3 u.o.z.p., każdy sposób udzielania oparcia społecznego legitymuje organ udzielający tego oparcia do zgłoszenia wniosku o przyjęcie osoby nim objętej do szpitala psychiatrycznego bez zgody wymaganej w art. 22 u.o.z.p.(tak: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 2012 r., sygn. akt II CSK 678/11, LEX nr 1215054).

Odmowa przyjęcia pomocy społecznej, gdy istnieją obiektywne przesłanki do jej udzielenia z uwagi na dobro osoby chorej, nie może być utożsamiana z nieobjęciem tej osoby oparciem społecznym. Osoba psychicznie chora jest objęta oparciem społecznym w rozumieniu art. 29 ust. 3 ustawy z 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego także wtedy, gdy organ pomocy społecznej podejmuje konkretne działania zmierzające do udzielenia tego oparcia, a osoba chora psychicznie odmawia jego przyjęcia z przyczyn wywołanych chorobą (tak: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 lutego 2016 r., sygn. akt IV CSK 710/15, LEX nr 1994284).

W praktyce - jeżeli osoba chora psychicznie nie korzysta z pomocy społecznej i nie jest znana OPS, ale zostanie zgłoszony wniosek (np. przez sąsiadów, Policję, rodzinę, administrację, itp.)o jej przymusowe leczenie, to podjęcie działań w celu sprawdzenia sytuacji i złożenia takiego wniosku w sądzie jest uznawane za objęcie oparciem społecznym.

Brak porozumienia nie stanowi przeszkody do złożenia wniosku o przymusowe leczenie.

[Ten z Łopieki]

Xman –Ty nie masz co robić wieczorami? Odstresowałbyś się, czy coś, zamiast myśleć o robocie To oparcie społeczne nie musi być tak ściśle sformalizowane jakimiś porozumieniami z innymi instytucjami, po prostu powinno zostać jakoś udokumentowane.

Art. 8 ust. 2 ustawy z dnia19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U.2020.685 j.t.) wskazuje, że oparcie społeczne polega w szczególności na:
1) podtrzymywaniu i rozwijaniu umiejętności niezbędnych do samodzielnego,
aktywnego życia;
2) organizowaniu w środowisku społecznym pomocy ze strony rodziny, innych
osób, grup, organizacji społecznych i instytucji;
3) udzielaniu pomocy finansowej, rzeczowej oraz innych świadczeń na zasadach
określonych w ustawie o pomocy społecznej.

W szczególności oznacza oczywiście, że jest to katalog otwarty, a oparcie społeczne to bardzo szerokie pojęcie, więc przeróżne jego formy są dopuszczalne, także praca socjalna (udokumentowana) czy usługi. Również w aktach wykonawczych do ustawy o pomocy społecznej można znaleźć przykłady tego „oparcia”, także cyt.:

„Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. Nr 198, poz. 1598 z późn. zm.), wydane na podstawie art. 50 ust. 7 ustawy o pomocy społecznej, oprócz innych form pomocy wymienia takie, które mają pomóc choremu w sytuacjach kryzysowych (poradnictwo i wsparcie psychologiczne), interwencje kryzysowe, rozmowy terapeutyczne, wspieranie procesu leczenia przez pomoc w dostępie do świadczeń zdrowotnych, uzgadnianie i pilnowanie terminów wizyt lekarskich, czy pilnowanie przyjmowania leków. Przedmiotowy zakres pojęcia "oparcie społeczne" jest więc szeroki i nie ma racji skarżąca twierdząc, że jest to nieistotne dla rozstrzygnięcia. Udzielanie oparcia społecznego nie jest związane bowiem tylko z działaniami mającymi na celu polepszenie warunków socjalno - bytowych osoby chorej psychicznie ale również polegającymi na poprawie jej funkcjonowania środowisku społecznym, eliminowaniu źródeł konfliktów czy na interwencji w sytuacji kryzysowej spowodowanej degradacją ról społecznych chorego psychicznie w rodzinie, miejscu zamieszkania czy pracy”. (Tak: Postanowienie Sądu najwyższego z dnia 05.02.2016 r., sygn. akt: IV CSK 710/15, publ. BOSN, www.sn.pl).

Przy czym - nieobjęcie danej osoby oparciem społecznym, np. z powodu braku jej współpracy z OPS, wcale nie wyklucza niemożności wystąpienia do Sądu z przedmiotowym wnioskiem. Cyt.:

„Odmowa przyjęcia pomocy społecznej, gdy istnieją obiektywne przesłanki do jej udzielenia z uwagi na dobro osoby chorej, nie może być utożsamiana z nieobjęciem tej osoby oparciem społecznym. Osoba psychicznie chora jest objęta oparciem społecznym w rozumieniu art. 29 ust. 3 u.o.z.p. także wtedy, gdy organ pomocy społecznej podejmuje konkretne działania zmierzające do udzielenia tego oparcia, a osoba chora psychicznie odmawia jego przyjęcia z przyczyn wywołanych chorobą. W niniejszej sprawie wnioskodawca podejmował działania polegające zarówno na próbie zapewnieniu skarżącej opieki lekarskiej i właściwego dla jej choroby leczenia jak i na interwencjach kryzysowych, co uzasadnia przyjęcie, że miał legitymację do wystąpienia z wnioskiem o wydanie orzeczenia na podstawie art. 29 u.o.z.p. (Tak: Postanowienie Sądu najwyższego z dnia 05.02.2016 r., sygn. akt: IV CSK 710/15, publ. BOSN, www.sn.pl)

[Xman]

Dziękuję z odpowiedzi! (także za poradę dot. odstresowania - traktuję to jako "oparcie społeczne" )
Akurat mi się ostatnio trafiają sytuacje dot. chorób psychicznych (od uciekiniera ze szpitala psychiatrycznego po kobietę, która może być chora psychicznie i ciężarna).
I tak wg przepisów wychodzi, że każdy coś może (rodzina,służba zdrowia, pomoc społeczna) a nie wiadomo kto i co faktycznie zrobi : /