Zasiłek stały, bardzo pilne

[andzia2017]

Sprawa dotyczy zasiłku stałego.
Mąż pobiera zasiłek stały, natomiast żona odbywa staz i z tego tytułu pobiera stypendium stażowe - umowa do 15.01.2020 r.
12 stycznia 2020 przeprowadzono wywiad, dochody za grudzień 2.000 zl(W podwójnej wysokości wyplacono stypendium tj. za listopad i grudzien)
Za styczeń za 15 dni stypendium jeszcze będzie wyplacone.
Przeprowadzając wywiad w styczniu biorę dochód za grudzień, prawda?
Proszę o opinię czy potwierdzacie obliczenie dochodu.
(W styczniu ma być odmowa)

[andzia2017]

Podpowie ktoś?

[pomocnik]

Z tego, co opisano wynika, że świadczeniobiorca uzyskał w grudniu dochód zaległy i bieżący (za listopad i grudzień). Jednocześnie nie zgłosił zmiany swojej sytuacji dochodowej, gdyż dowiedziałaś się o wypłacie stypendium dopiero podczas styczniowego wywiadu. Należałoby więc zacząć od wszczęcia postępowania w sprawie niepoinformowania o zmianie sytuacji dochodowej strony - dla prawidłowości i własnego spokoju. Dlaczego - o tym później.
Następnie należy zmienić decyzję, ustalając nowe kwoty zasiłku stałego. Należy zastosować art.‭ ‬8‭ ‬ust.‭ ‬12 u.p.s., stanowiący, że przypadku uzyskania jednorazowo dochodu należnego za dany okres, kwotę tego dochodu uwzględnia się w dochodzie osoby lub rodziny przez okres, za który uzyskano ten dochód. Czyli w tym wypadku dochodem, który został wypłacony jednorazowo, jest kwota 1000 zł (o ile taka kwota stanowiła wysokość stypendium), okres, za który go wypłacono, to 01-30.11.2019 r., natomiast miesiącem jego wypłaty jest grudzień. I tu pojawia się problem. Jest orzecznictwo, które stanowi, że taki dochód należy rozliczyć przez taką ilość miesięcy „do przodu“, za jaki go uzyskano, poczynając od daty jego wypłaty. W tym wypadku będzie to jeden miesiąc, czyli winien być on rozliczony w grudniu, tym samym decyzję należałoby zmienić od tego właśnie miesiąca. Jednak inna interpretacja orzecznicza, stojąca w opozycji do opisanej powyżej (w tym interpretacja MRiPS), stanowi, że taki dochód należy wyliczyć „wstecz“, a organ nie może żądać zwrotu wypłaconych za ten okres zasiłków (stałych, okresowych), ponieważ kwoty doliczone wstecznie do dochodu nie stanowią nienależnie pobranego świadczenia. I to właśnie ta interpretacja przeważa w orzecznictwie i w obecnym stanie prawnym jest poglądem przeważającym, zatem winna być stosowana (choć wg mnie jest głęboko niesprawiedliwa).
Reasumując. Należy wszcząć postępowanie adm. w sprawie niepoinformowania organu o zmianie sytuacji dochodowej strony w okresie korzystania ze świadczeń - zgodnie z art. 109 u.p.s. Następnie - po przeprowadzeniu wywiadu - zmienić decyzję z mocą obowiązującą od listopada, ustalając nową wysokość zasiłku od tego właśnie miesiąca - bez żądania zwrotu różnicy. Zatem dochód jednorazowy za listopad należ doliczyć do dochodu w listopadzie i tyle. Należy zrobić to z mocą listopadową, a nie w miesiącu następnym po uzyskaniu dochodu należnego (czyli w grudniu), gdyż w tym wypadu nie ma zastosowania art. 8 ust. 3 u.p.s. mówiący o dochodzie z poprzedniego miesiąca - omawiany przypadek mówi bowiem o dochodzie jednorazowym, a ten rozliczany jest od miesiąca, za który się należy. W uzasadnieniu jednak należy opisać zasadność braku żądania zwrotu różnicy.
Inaczej natomiast wygląda kwestia dochodu grudniowego. Nie jest on już dochodem zaległym, czyli wypłaconym stronie za dany okres, ale świadczeniem bieżącym, którego nie zgłosiła. Zatem w tej samej decyzji należy zmienić wysokość zasiłku w miesiącu następującym po uzyskaniu dochodu grudniowego, czyli w styczniu, no i także w lutym - uwzględniając dochód styczniowy (tych15 dni).
„Co ciekawe“, postępowanie w sprawie niepoinformowania o zmianie sytuacji dochodowej strony należy przeprowadzić w odniesieniu do całości dochodu uzyskanego w grudniu, czyli dotyczącego listopada i grudnia. Mimo że dochód listopadowy pozostaje bez wpływu na wysokość świadczenia, to jednak jest dochodem nie zgłoszonym organowi.
Być może opisana procedura postępowania jest skomplikowana, ale tak należy ją przeprowadzić.

[pomocnik]

Mała pomyłka w zdaniu „Należy zrobić to z mocą listopadową, a nie w miesiącu następnym po uzyskaniu dochodu należnego (czyli w grudniu)...“
Oczywiście nie miałem na myśli grudnia, ale styczeń.

[hek]

Mógłbyś wrzucić interpretację albo wyroku ddot.tego art. 109 o obowiązku poinformowania. Przyszedł mi teraz grwywiad w styczniu w dps,iż osoba pobiera 500 zł od października (bez żadnych wyrównan). Wyszło to dopiero jak pracownik przeprowadził wywiad w związku ze zmianą wysokości pielęgnacyjnego w listopadzie. Chciałbym naliczyc odpłatność od listopada, ale potrzebuję jakies uzasadnienie z orzecznictwa.

[pomocnik]

W Twoim przypadku raczej nie angażowałbym się w procedurę wszczynania postępowania w spr. niepoinformowania przez stronę o zmianie jej sytuacji dochodowej, bowiem niezależnie od tego, jaką klient poda przyczynę niepoinformowania, pozostanie ona bez wpływu na zmianę decyzji, tzn. tak, czy inaczej, odpłatność będzie wyliczona od października (nie od listopada). Można odnieść się tu art. 12 ustawy k.p.a., który mówi o zasadzie szybkości i prostoty postępowania, czyli że „Organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia. Sprawy, które nie wymagają zbierania dowodów, informacji lub wyjaśnień, powinny być załatwione niezwłocznie“. Zatem wystarczy wystosować zawiadomienie o wszczęciu postępowania adm. w sprawie zmiany dec. w związku ze zmianą syt. dochodowej strony. Tak należy postąpić zawsze przed wydaniem dec. zmieniającej. Wszczęcie takiej procedury jest bardziej zasadne w przypadku nienależnie pobranego świadczenia pieniężnego, które strona będzie musiała zwrócić - tak, jak w poprzednim przypadku. Ale tak naprawdę i tu także można to pominąć i wystosować od razu zawiadomienie o wszczęciu postępowania adm. w sprawie zmiany dec. w związku ze zmianą syt. dochodowej strony. Oczywiście w pouczeniu informujemy stronę o jej prawie wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Inną formą może być najpierw wezwanie do wyjaśnienia sprawy, a następnie zawiadomienie o zmianie decyzji, co także będzie zgodne z literą prawa.

Kwestia art. 109 jest bardzie zawiła. Obowiązek strony o konieczności zgłoszenie zmiany jej sytuacji - w tym dochodowej - niby wynika wprost z tego art., jednak nie jest taki oczywisty. W decyzji przyznającej świadczenie zwykle strona jest pouczona o takim obowiązku, ale niestety, nie wypełnia to zasadności obciążenia jej ewentualnymi konsekwencjami jego zaniechania. Wskazuje na to wyrok II SA/Po 296/11 - Wyrok WSA w Poznaniu, w którym sąd przyznał rację klientowi. Jest w nim zapis: „Powinność taką wprawdzie nakłada na zobowiązanego art. 109 ustawy o pomocy społecznej, jednakże nie można wywodzić z jego treści założenia, iż strona powinna znać treść tego obowiązku wskutek samego korzystania ze świadczeń z pomocy społecznej“. Wynika z tego zatem, że strona powinna być pouczona o tym obowiązku jeszcze przed wydaniem decyzji - najlepiej w formie pisemnego oświadczenia złożonego w trakcie każdego wywiadu. Zachowanie takiej skrupulatności przez organ pozwoli na skuteczne ubieganie się o zwrot nienależnie pobranego świadczenia. Tak naprawdę, czym jest ten wyrok. Mimo, że strona w decyzji jest jasno pouczona o ciążącym na niej obowiązku informowania, to jednak zwalnia ją to od tego, jeśli udowodni, że nie została poinformowana zanim decyzję otrzymała. Wyrok ten to kolejny przykład zwalniania klientów pomocy społ. z ich obowiązków, uczenie nieodpowiedzialności i niezaradności.

[hek]

Normalnie wszczęte zostało zawiadomienie jak zawsze przy zmianie decyzji. No to co jednak mam ustalić odpłatność od stycznia mimo, że od października dostaje świadczenie?

[pomocnik]

Napisałem, że odpłatność powinieneś naliczyć od października - nie zwróciłem jednak uwagi, że w Twoim przypadku nie mamy do czynienia ze świadczeniem zaległym (a jednie nie zgłoszonym). Zatem należy je potraktować w trybie art. 8 ust. 3 i decyzję zmienić z mocą obowiązującą od listopada – tak jak wcześniej napisałeś.

[hek]

Dzięki. Dopytuję się tak, bo kierownik chce jeszcze żebym podparł to jakimś wyrokiem/interpretacją.