SZKOLENIA

[amigooo]

Czy na decyzjach z pomocy społecznej (przyznających zasiłki) należy podawać rygor natychmiastowej wykonalności?

[Ojciec76]

Unikam jak ognia
https://www.prawo.pl/biznes/nadanie-ryg ... 34669.html

[Ten z Łopieki]

Rygor natychmiastowej wykonalności należy uzasadnić w decyzji, a jego nadanie – zgodnie z art. 108 § 1 Kpa – wiąże się ze szczególnymi względami ochrony zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami bądź też ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony. Rygor winno się zatem stosować tylko gdy jest to niezbędne (czyli rzadko) i nie należy go nadużywać. Jest w Kpa taki art. 130 § 4 – bardziej adekwatny w przypadku większości wnioskowych spraw z pomocy społecznej, który stanowi, że decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, jeżeli jest zgodna z żądaniem wszystkich stron lub jeżeli wszystkie strony zrzekły się prawa do wniesienia odwołania. A więc jeżeli dana osoba chce np. pomocy finansowej na żywność i dostaje zasiłek pieniężny na zakup żywności, to decyzja jest zgodna z jego żądaniem i podlega wykonaniu (wypłacie) wcześniej – efekt taki sam jak w przypadku rygoru, bez narażania się na zarzut jego nieuzasadnionego stosowania.

[panna migotka]

Rygor natychmiastowej wykonalności należy uzasadnić w decyzji, a jego nadanie – zgodnie z art. 108 § 1 Kpa – wiąże się ze szczególnymi względami ochrony zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami bądź też ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony. Rygor winno się zatem stosować tylko gdy jest to niezbędne (czyli rzadko) i nie należy go nadużywać. Jest w Kpa taki art. 130 § 4 – bardziej adekwatny w przypadku większości wnioskowych spraw z pomocy społecznej, który stanowi, że decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, jeżeli jest zgodna z żądaniem wszystkich stron lub jeżeli wszystkie strony zrzekły się prawa do wniesienia odwołania. A więc jeżeli dana osoba chce np. pomocy finansowej na żywność i dostaje zasiłek pieniężny na zakup żywności, to decyzja jest zgodna z jego żądaniem i podlega wykonaniu (wypłacie) wcześniej – efekt taki sam jak w przypadku rygoru, bez narażania się na zarzut jego nieuzasadnionego stosowania.

No tak, ale co w sytuacji jeśli osobę nie za bardzo satysfakcjonuje otrzymana kwota i złoży odwołanie od wysokości świadczenia? Art. 130 par. 4 ma tu sens?

[ewka78]

Może być nie do końca zgodna z jej żądaniem , może nie zgadzać się z wysokością przyznanej pomocy.

[Ten z Łopieki]

No to się odwoła Ten przepis umożliwia również zrzeczenie się przez stronę prawa do wniesienia odwołania, w celu szybszego otrzymania świadczenia, ale przecież nie ma obowiązku jego stosowania i wykonania decyzji przed terminem jej ustatecznienia. Zaproponowałem art. 130 § 4 Kpa do (cytat z mojej wypowiedzi:) „większości wnioskowych spraw”, który ma służyć np. wcześniejszej wypłacie zasiłku - zanim decyzja stanie się ostateczna, bo z doświadczenia wiem, że niestety dużo osób właśnie po to niewłaściwie stosuje rygor. Oczywiście nie zawsze wnioskodawca zgodzi z decyzją organu i przysługuje mu odwołanie. Ale tutaj kłania art. 10 § 1 Kpa, który zobowiązuje organ do zapewnienia stronom czynnego udziału w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji ma umożliwić wnioskodawcy wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Kto z Was tak robi? To właśnie wtedy przedkładam opracowaną dokumentację sprawy, wysłuchuję ostatecznych żądań, przedstawiam przewidywane rozstrzygnięcie oraz dalsze możliwości. Jeżeli jest konsensus – to zastosowanie art. 130 § 4 Kpa ma sens.

[amigooo]

Rygor natychmiastowej wykonalności należy uzasadnić w decyzji, a jego nadanie – zgodnie z art. 108 § 1 Kpa – wiąże się ze szczególnymi względami ochrony zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami bądź też ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony. Rygor winno się zatem stosować tylko gdy jest to niezbędne (czyli rzadko) i nie należy go nadużywać. Jest w Kpa taki art. 130 § 4 – bardziej adekwatny w przypadku większości wnioskowych spraw z pomocy społecznej, który stanowi, że decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, jeżeli jest zgodna z żądaniem wszystkich stron lub jeżeli wszystkie strony zrzekły się prawa do wniesienia odwołania. A więc jeżeli dana osoba chce np. pomocy finansowej na żywność i dostaje zasiłek pieniężny na zakup żywności, to decyzja jest zgodna z jego żądaniem i podlega wykonaniu (wypłacie) wcześniej – efekt taki sam jak w przypadku rygoru, bez narażania się na zarzut jego nieuzasadnionego stosowania.

Bo tak się zacząłem zastanawiać nad ta kwestią jak przeglądałem wzory decyzji w podręcznikach, na tut. forum oraz na lex i kurczę tam we wszystkich wzorach z pomocy społecznej podany rygor natychmiastowej wykonalności

[Ten z Łopieki]

Z ciekawości zajrzałem do mądrych książek z wzorami decyzji, które stoją na półce u mnie w OPS i tam też w podstawach prawnych wielu decyzji wpisano art. 108 § 1 Kpa, ale z gwiazdką(!), tzn. „jeśli zasadne”, „jeżeli wymagane”. Otóż rygor nie jest i nie ma być instytucją powszechnie stosowaną. Stanowi wyjątek, który w szczególnych okolicznościach umożliwia natychmiastowe wejście w życie nadanych decyzją praw strony postępowania. Rygor jest elementem merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy i to organ decyduje o jego nadaniu, ale z uzasadnieniem ściśle określonymi przesłankami. U nas wszelkie kontrole i SKO zwracają na to uwagę. Na marginesie dodam, co jeszcze nadanie rygoru oznacza w praktyce. Otóż co do zasady odwołanie od decyzji wstrzymuje jej wykonanie, ale nie w przypadku nadania rygoru! To znaczy, że jeżeli komuś zostanie przyznany zasiłek z wypłatą w normalnym trybie (lub wcześniej - z zastosowaniem art. 130 § 4 Kpa), to jego odwołanie wstrzyma wypłatę tego świadczenia. Natomiast gdy decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności, to świadczeniobiorca może pobrać zasiłek i potem się odwołać Poniżej trochę przykładów z orzecznictwa odnośnie do rygory natychmiastowej wykonalności:

„Istotne jest także i to, że instytucja przewidziana w art. 108 k.p.a. ma charakter wyjątku od zasady niewykonywania decyzji nieostatecznych. Przesłanki uzasadniające taki rygor muszą być zatem poddawane ścisłej wykładni”.

„Ustalenie zaistnienia przesłanek nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności należy do organu administracji publicznej. Organ ten zobowiązany jest poczynić w tym zakresie niezbędne ustalenia w każdej sprawie i na każdym etapie postępowania”.

„Przepis art. 108 k.p.a. stanowi, że decyzji "może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności", a wobec tego organ w ramach tzw. uznania administracyjnego, ale nie dowolnie, w zależności od okoliczności sprawy, rozstrzyga w kwestii natychmiastowego wdrożenia decyzji w życie. Powołany przepis określa także przesłanki nadania decyzji nieostatecznej rygoru natychmiastowej wykonalności”.

(Tak: Wyrok NSA z dnia 08.05.2012 r., sygn.. akt: I OSK 1892/12, publ.: CBOSA).

[Ten z Łopieki]

„Omawiany rygor może być nadany decyzji tylko w sytuacji, gdy jest to niezbędne dla ochrony wartości wskazanych w art. 108 § 1 k.p.a. Niezwłoczne wdrożenie decyzji w życie będzie "niezbędne" wówczas, gdy nie można się obejść w danym czasie i istniejącej sytuacji bez natychmiastowego wykonania praw lub obowiązków, o których rozstrzyga się w decyzji, ponieważ zwłoka w ich wykonaniu zagraża dobrom chronionym. Organ administracji działa wobec tego w sytuacji, która ma znamiona stanu nagłej konieczności administracyjnej (…). A contrario należy przyjąć, że wówczas gdy w sprawie nie występuje takie realne zagrożenie dla wskazanych wartości, brak jest podstaw do nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności”. (Tak: Wyrok NSA z dnia 08.05.2012 r., sygn.. akt: I OSK 1892/12, publ.: CBOSA).

[amigooo]

„Omawiany rygor może być nadany decyzji tylko w sytuacji, gdy jest to niezbędne dla ochrony wartości wskazanych w art. 108 § 1 k.p.a. Niezwłoczne wdrożenie decyzji w życie będzie "niezbędne" wówczas, gdy nie można się obejść w danym czasie i istniejącej sytuacji bez natychmiastowego wykonania praw lub obowiązków, o których rozstrzyga się w decyzji, ponieważ zwłoka w ich wykonaniu zagraża dobrom chronionym. Organ administracji działa wobec tego w sytuacji, która ma znamiona stanu nagłej konieczności administracyjnej (…). A contrario należy przyjąć, że wówczas gdy w sprawie nie występuje takie realne zagrożenie dla wskazanych wartości, brak jest podstaw do nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności”. (Tak: Wyrok NSA z dnia 08.05.2012 r., sygn.. akt: I OSK 1892/12, publ.: CBOSA).

Dziękuję za tak merytoryczną i przydatną odpowiedź. Tak z ciekawości dopytam, czy art. 108 w takim razie będzie stosowny do spraw związanych z umieszczeniem w DPS, usługami opiekuńczymi lub w sprawach przyznania prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych?