SZKOLENIA

[~Leokadia]

Czy awans zawodowy należy się osobie z wieloletnim stażem pracy na stanowisku starszego prac. socjalnego, która ukończyła studia pedagogiczne I stopnia o specjalności: praca socjalna oraz studia II stopnia o specjalności: praca socjalna.

[~ktoś]

czy ktoś może podać gdzie znaleść podstawę prawną aby pokazać kierownikowi?

[~Aleksandra]

Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej - z upoważnienia ministra -

na zapytanie nr 4271

w sprawie możliwości uzyskania awansu zawodowego przez pracownika socjalnego zatrudnionego w ośrodku pomocy społecznej od 1999 r.

Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na otrzymane za pośrednictwem Pana Marszałka przy piśmie z dnia 1 lipca 2009 r., znak SPS-024-4271/09, zapytanie pani poseł Danuty Olejniczak w sprawie możliwości uzyskania awansu zawodowego przez pracownika socjalnego zatrudnionego w ośrodku pomocy społecznej od 1999 r., uprzejmie informuję:

W art. 116 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728, z późn. zm.) określone są wymagania dotyczące wykształcenia uprawniające do wykonywania zawodu pracownika socjalnego.

Zawód ten mogą wykonywać osoby, które posiadają dyplom ukończenia kolegium pracowników służb społecznych oraz absolwenci wyższych uczelni, którzy ukończyli studia na kierunku praca socjalna, a także absolwenci studiów wyższych, którzy do dnia 31 grudnia 2013 r. ukończyli studia wyższe o specjalności przygotowującej do zawodu pracownika socjalnego na jednym z kierunków: pedagogika, pedagogika specjalna, politologia, polityka społeczna, psychologia, socjologia, nauki o rodzinie. Ponadto na podstawie art. 156 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej uprawnienie do wykonywania zawodu pracownika socjalnego zachowują osoby, które przed dniem wejścia w życie ustawy były zatrudnione na stanowisku pracownika socjalnego. Zawód pracownika socjalnego mogą wykonywać także osoby na podstawie art. 156 ust. 1a ustawy, które przed dniem 1 maja 2004 r. ukończyły studia wyższe na kierunkach: pedagogika, psychologia, politologia, politologia i nauki społeczne lub socjologia. Osoba, o której mowa w zapytaniu poselskim, ukończyła studia wyższe magisterskie na wydziale pedagogicznym na kierunku nauczanie początkowe w 1993 r. Od 1999 r. jest zatrudniona w ośrodku pomocy społecznej na stanowisku pracownika socjalnego, a od 2005 r. na stanowisku starszego pracownika socjalnego.

Minimalne wymagania kwalifikacyjne pracowników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. Nr 50, poz. 398). Zgodnie z rozporządzeniem, specjalista pracy socjalnej powinien posiadać wykształcenie wyższe, zgodne z przepisami ustawy o pomocy społecznej i 3 lata stażu pracy albo dyplom pracownika socjalnego i specjalizację I stopnia w zawodzie pracownik socjalny oraz 3 lata stażu pracy.

W ocenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej starszy pracownik socjalny zatrudniony w ośrodku pomocy społecznej od 1999 r., który w 1993 r. uzyskał tytuł magistra pedagogiki w zakresie nauczania początkowego, zachowuje bezterminowo prawo do wykonywania zawodu pracownika socjalnego na zasadach praw nabytych (art. 156 ustawy o pomocy społecznej). Osoba ta posiada kwalifikacje na stanowisko specjalisty pracy socjalnej. Posiadane kwalifikacje są wystarczające także na stanowisko starszego specjalisty pracy socjalnej (wymagane 5 lat stażu pracy), jak również na stanowisko starszego specjalisty pracy socjalnej-koordynatora (wymagane 5 lat stażu pracy). Dalszy awans zawodowy na stanowisko głównego specjalisty będzie wymagał uzyskania specjalizacji zawodowej II stopnia (osoba posiada wymagany 6-letni staż pracy).

Pracownicy socjalni mogą podnosić swoje kwalifikacje, zdobywając stopnie specjalizacji zawodowej. Wyróżnia się 2 stopnie specjalizacji, których szczegółową regulację zawiera rozporządzenie ministra polityki społecznej z dnia 2 sierpnia 2005 r. w sprawie specjalizacji w zawodzie pracownik socjalny (Dz. U. Nr 154, poz. 1289).

O I i II stopień specjalizacji mogą się ubiegać osoby wykonujące wskazane w ustawie o pomocy społecznej zadania. Uzyskanie I stopnia ma na celu uzupełnienie wiedzy i doskonalenie umiejętności zawodowych pracowników socjalnych. Do uzyskania tej specjalizacji pracownik socjalny musi posiadać co najmniej 3-letni staż pracy w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej lub innych podmiotach wykonujących zadania z zakresu tej pomocy oraz odbyć odpowiednie szkolenie i zdać egzamin. II stopień specjalizacji zawodowej ma zapewnić pogłębienie wiedzy i doskonalenie umiejętności pracy z wybranymi grupami osób korzystających z pomocy społecznej. Mogą go uzyskać pracownicy socjalni, którzy posiadają I stopień specjalizacji lub ukończone studia magisterskie: pedagogikę, psychologię, politologię, socjologię, nauki o rodzinie. Ponadto osoby te muszą posiadać co najmniej 5-letni staż pracy w pomocy społecznej oraz ukończone szkolenie połączone z przygotowaniem i zdany egzamin. Pracownik socjalny ubiegający się o II stopień specjalizacji po zakończeniu szkolenia ma obowiązek przygotować pracę dyplomową. Powinna ona przedstawiać projekt rozwiązania problemu socjalnego połączony z oceną jego wdrożenia. Absolwenci studiów magisterskich wskazanych wyżej kierunków zwolnieni są z odbycia I stopnia specjalizacji.

Szkolenia z zakresu specjalizacji w zawodzie pracownika socjalnego mogą realizować jednostki prowadzące kształcenie i doskonalenie zawodowe po uzyskaniu zgody ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego.

Przy ministrze właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego działa Centralna Komisja Egzaminacyjna do spraw stopni specjalizacji zawodowej pracowników socjalnych. Członków komisji powołuje minister. Komisja przeprowadza postępowanie w zakresie nadawania stopni specjalizacji zawodowej oraz egzaminu dla pracowników socjalnych ubiegających się o II stopień specjalizacji zawodowej w marcu i październiku każdego roku. Komisja nadaje II stopień specjalizacji zawodowej i prowadzi rejestr wydanych dyplomów.

Przy urzędach marszałków w samorządach województw działają regionalne komisje egzaminacyjne do spraw stopni specjalizacji zawodowej pracowników socjalnych. Zadaniem regionalnych komisji egzaminacyjnych jest przeprowadzanie postępowania w zakresie nadawania stopni specjalizacji zawodowej oraz egzaminu dla pracowników socjalnych ubiegających się o I stopień specjalizacji zawodowej. Regionalne komisje egzaminacyjne nadają I stopień specjalizacji zawodowej i prowadzą rejestr wydanych dyplomów.

Posiadanie odpowiednich kwalifikacji zawodowych nie jest równoznaczne z uzyskaniem awansu. Awans zależy od polityki kadrowej, za którą odpowiada kierownik jednostki organizacyjnej. Jeżeli potrzeby ośrodka pomocy społecznej są takie, że wymagane są osoby na określonym stanowisku, kierownik ośrodka pomocy społecznej powinien skorzystać ze swych uprawnień i awansować osoby zatrudnione. Powinien także umożliwić podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracownikom socjalnym.

Ze swej strony zachęcam osobę, która zainspirowała panią poseł do wystąpienia z zapytaniem, aby podjęła kroki w celu podniesienia kwalifikacji zawodowych (II stopień specjalizacji), a także życzę jej sukcesu w pracy zawodowej.

Jednocześnie pragnę poinformować, że podwyższanie kwalifikacji i umiejętności zawodowych pracowników socjalnych stanowi ważny element Programu Operacyjnego ˝Kapitał ludzki˝ 2007-2013 (POKL) w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Działania mające na celu wsparcie pracowników służb społecznych w postaci umożliwienia bezpłatnego podwyższania kwalifikacji i umiejętności zawodowych zostały zapisane zarówno w priorytecie I w działaniu 1.2: Wsparcie systemowe instytucji pomocy i integracji społecznej, realizowanym centralnie, jak również w priorytecie VII: Promocja integracji społecznej, realizowanym na poziomie regionalnym.

Projekt ˝Podnoszenie kwalifikacji pracowników pomocy i integracji społecznej˝ realizowany w latach 2008-2013 obejmuje:

1) specjalizację I i II stopnia w zawodzie pracownik socjalny;

2) studia licencjackie, magisterskie, magisterskie uzupełniające;

3) szkolenie w zakresie superwizji pracy socjalnej;

4) streetworking wobec grup zagrożonych wykluczeniem społecznym - szkolenie pracowników socjalnych oraz wytypowanie streetworkerów do etapu pilotażowego.

Uczestnicy nie ponoszą odpłatności za udział w szkoleniach/studiach, tzn. materiały szkoleniowe, zakwaterowanie, wyżywienie, dojazd, egzaminy i inne finansowane będą ze środków EFS.

Z szacunkiem

Sekretarz stanu

Jarosław Duda

Warszawa, dnia 21 lipca 2009 r.