Napisano: 23 kwie 2024, 12:48
lex
Przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych nie precyzują wprost, kto jest uprawniony do złożenia wniosku o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego dla niepełnosprawnego dziecka w wieku poniżej 18 lat. W celu odpowiedzi na to pytanie należy sięgnąć do regulacji zawartych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym dotyczących różnych form reprezentacji małoletnich w wieku powyżej 13 i poniżej 18 lat, a więc takich jak A. O., którzy nie mają pełnej zdolności do czynności prawnych (art. 10 ustawy z 23.04.1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1740) – dalej k.c., art. 11 k.c. i art. 15 k.c.), przez co w postępowaniu administracyjnym muszą działać przez swych przedstawicieli ustawowych (argument z art. 30 § 2 ustawy z 14.06.1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2021 r. poz. 735)). (…) Z treści art. 112¹ § 1 pkt 1 k.r.o. wynika, że obowiązek i prawo wykonywania bieżącej pieczy nad dzieckiem umieszczonym w pieczy zastępczej, jego wychowania i reprezentowania w tych sprawach, a w szczególności w dochodzeniu świadczeń przeznaczonych na zaspokojenie jego potrzeb, należą między innymi do rodziny zastępczej. (…) dochodzenie świadczeń przeznaczonych na zaspokojenie potrzeb dziecka, obejmuje również dochodzenie zasiłku rodzinnego, skoro zgodnie z art. 16 ustawy o świadczeniach rodzinnych zasiłek taki przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością, między innymi niepełnosprawnego dziecka, do samodzielnej egzystencji. (…) Artykuł 3 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych, należy dodać, że – wbrew poglądowi wyrażonemu w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji - przepis ten nie wyłącza z kręgu osób uprawnionych do wnioskowania o zasiłek pielęgnacyjny dla niepełnosprawnych dzieci osób, którym powierzono wykonywanie bieżącej pieczy nad dzieckiem w trybie art. 112¹ § 1 pkt 1 k.r.o. Przepis art. 3 pkt 4 ustawy operuje bowiem pojęciem dziecka znajdującego się pod opieką prawną, które to pojęcie, niewystępujące ani w kodeksie rodzinnym i opiekuńczy, ani też w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, rozumiane sensu largo, obejmuje inne jeszcze oprócz opieki nad małoletnim uregulowanej w art. 145 i n. k.r.o., prawne formy wykonywania praw i obowiązków małoletniego w jego imieniu, przewidziane w systemie prawa. Jak to już wyżej wyjaśniono, z pewnością wśród tych form opieki sensu largo, uprawniających do występowania o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego niepełnosprawnemu dziecku w wieku do 16 lat, mieści się opieka sprawowana przez osobę, której powierzono we właściwym trybie pieczę zastępczą, o jakiej mowa w art. 112¹ i n. k.r.o.
Zasiłek rodzinny jako jedno ze świadczeń rodzinnych realizuje (wypłaca) organ właściwy (wójt, burmistrz, prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie rodzinne lub otrzymującej świadczenie rodzinne) – art. 20 ust. 1 u.ś.r.
Zgodnie z art. 16 ust. 5 u.ś.r., zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie. Rodzina zastępcza to nie jest instytucja zapewniająca całodobowe utrzymanie. Nie można zatem odmawiać na tej podstawie zasiłku pielęgnacyjnego.
Zgodnie bowiem z art. 3 pkt 7 u.ś.r., instytucja zapewniająca całodobowe utrzymanie - oznacza to dom pomocy społecznej, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy, areszt śledczy, zakład karny, szkołę wojskową lub inną szkołę, jeżeli instytucje te zapewniają nieodpłatnie pełne utrzymanie.
cuiusvis hominis est errare, nullius nisi insipientis in errore perseverare