KANCELARIA PRAWNA zamienia ZDO, SZO na ŚP - Świadczenia rodzinne

[jada]

Pani decyzją nr z dnia ma przyznane prawo do zasiłku dla opiekuna.
Zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje jeżeli na osobę wymagającą opieki jest ustalone pra-wo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art.10, prawo do specjalne-go zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów. Osobą wymagającą opieki jest Pani i na nią ustalone jest prawo do zasiłku dla opiekuna dla osoby wnioskującej – Pani .
Według art. 17 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 17 ust 1a pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych świadczenie pielęgnacyjne przysługuje innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności – jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Osobom, o których mowa w ust.1 pkt 4, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

[jada]

- rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- nie ma osób, o których mowa w ust.1 pkt 2 i 3, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Powodem odmowy jest również niespełnienie warunków art. 17 ust 1 pkt 4 w związku z art. 17 ust. 1a pkt 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych, gdyż występują osoby spokrewnione w pierwszym stopniu, nie będące osobami małoletnimi oraz nie legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Dla Pani osobą spokrewnioną w pierwszym stopniu jest córka: ( 40 lat ) która nie jest osobą małoletnią i nie legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Dlatego też prawa do świadczenia pielęgnacyjnego Pani nie może uzyskać. Zgodnie z art. 27 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych w przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń: 1) świadczenia rodzicielskiego lub 2) świadczenia pielęgnacyjnego, lub 3) specjalnego zasiłku opiekuńczego, lub 4) dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, lub 5) zasiłku dla opiekuna -przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną - także w przypadku gdy świadczenia te przysługują w związku z opieką nad różnymi osobami. Uznaje się iż, w/w dokonała wyboru świadczenia, wnosząc o uchylenie decyzji

[jada]

przyznającej prawo do zasiłku dla opiekuna w przypadku przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Orzeczenia Sądów Administracyjnych, na które we wniosku o świadczenie pielęgnacyjne powołuje się radca prawny Pani podejmowane są w indywidualnych sprawach, natomiast organ pierwszej instancji zobowiązany jest do zastosowania w/w artykułów wprost i dosłownie ( expressis verbis ) jako obowiązujące przy wydawaniu decyzji, dlatego też nie może podjąć decyzji pozytywnej przyznającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.
Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w sentencji decyzji.

[jada]

To było: córka - matka ZDO
A teraz będzie mąż - żona SZO

[jada]

U Z A S A D N I E N I E
Zgodnie z art.17.1. ustawy o świadczeniach rodzinnych: świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje: 1) matce albo ojcu, 2) opiekunowi faktycznemu dziecka, 3) osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, 4) innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności – jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Osobom, o których mowa w ust.1 pkt 4, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, przysługuje świadczenie pielęgnacyjne, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

[jada]

1. rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2. nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3. nie ma osób, o których mowa w ust.1 pkt 2 i 3, lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:
1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub 2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.
Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli: 1) osoba sprawująca opiekę: a) ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno - rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31stycznia 2019r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym,

[jada]

b) ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
2) osoba wymagająca opieki:
a) pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
b) została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno - wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
3) na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury; 4) na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art.10, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4kwietnia 2014r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów; 5) na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej. Zarejestrowanie w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy lub posiadanie statusu bezrobotnego nie ma wpływu na uprawnienie do świadczenia pielęgnacyjnego.

[jada]

W dniu 2019r. wpłynął wniosek ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego dla Pana zam. w związku ze sprawowaniem przez niego opieki nad niepełnosprawną żoną Wniosek w imieniu w/w został złożony przez radcę prawnego Panią .
Pan nie otrzymuje i nie miał nigdy ustalanego prawa do zasiłku dla opiekuna.
Decyzją nr z dnia ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na okres od do 31 października 2019r. w związku z opieką nad żoną legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym. Pani została zaliczona do znacznego stopnia niepełnosprawności na stałe. Niepełnosprawność istnieje od – 40 roku życia. Znaczny stopień niepełnosprawności datuje się od 2017r. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia wydane przez Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Z orzeczenia wynika, że Pani stała się osobą niepełnosprawną od 40 roku życia. Niepełnosprawność u Pani nie powstała:
1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub 2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia. Nie został więc spełniony art. 17 ust. 1b pkt 1 i 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Dlatego też jest to powód, dla którego świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje.

[jada]

We wniosku o świadczenie pielęgnacyjne Pełnomocnik Pana , Pani radca prawny powołuje się na wyrok Trybunału Konstytucyjnego wydany 21.10.2014r. sygn. akt K 38 /13 według którego należałoby przyznać w/w prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.
W wyroku z dnia 21 października 2014 r. sygn. akt K 38/13,Trybunał Konstytucyjny orzekł, że:
- Art. 16a ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, zgodnie z którym prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego uzależnione jest od spełnienia kryterium dochodowego, jest zgodny z art. 2, art. 32 ust. 1 i art. 69 Konstytucji RP.
- Art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP.
Odnosząc się do skutków ww. rozstrzygnięcia dotyczącego art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku wskazał że:
- orzekł o częściowej niekonstytucyjności wprowadzenia do ustawy o świadczeniach rodzinnych kryterium wieku powstania niepełnosprawności, jako przesłanki uzależniającej uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego,
- wyrok nie oznacza usunięcia tego kryterium z ustawy,
- nie stanowi również podstawy do uchylenia decyzji, które już przyznały prawo do świadczenia pielęgnacyjnego,
- nie kreuje także nowego prawa do żądania świadczenia przez opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych, jeżeli niepełnosprawność ich podopiecznych powstała już po okresie dzieciństwa.

[jada]

W związku z powyższym, obowiązywanie art. 17 ust. 1b ustawy o świadczenia rodzinnych, zgodnie z którym świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała nie później niż do ukończenia 18. roku życia (lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia), nie jest żadną interpretacją, wykładnią ani wytyczną Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej tylko wynika wprost z ww. wyroku TK, powszechnie dostępnego od wielu lat m.in. na stronie internetowej TK także dla pracowników Ośrodka Pomocy Społecznej zajmujących się bezpośrednią realizacją ww. ustawy.
Należy podkreślić, że zgodnie z zasadą legalizmu wyrażoną w art. 6 Kodeksu postępowania administracyjnego, organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa.
W związku z powyższym, przytoczony wyżej art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, w świetle jednoznacznie wskazanych przez sam Trybunał Konstytucyjny, wskazanych wyżej skutków ww. wyroku, niezależnie od zmiennych rozstrzygnięć organów odwoławczych, czy sądów administracyjnych (które są wiążące w danej indywidualnej sprawie w której zostały wydane), pozostaje obowiązującym przepisem prawa.