Opinia eksperta ds. prawa pracy z Uniwersytetu Warszawskiego w sprawie likwidacji OPS i ŚOO w warszawskiej dzielnicy Śródmieście (rok 2012)
https://zalaczniki.ops.pl/opinia_profeso ... skiego.pdf
-
Andrzej
Posiedzenie Senatu RP w dniu 11 czerwca 2015 roku
Źródło: https://www.senat.gov.pl/prace/senat/pos ... 419,1.html
Senator Sprawozdawca Witold Gintowt-Dziewałtowski:
Dziękuję, Panie Marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo!
15 maja tegoż roku Sejm Rzeczypospolitej uchwalił ustawę o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw. Marszałek Senatu w dniu 20 maja skierował ustawę do właściwych komisji Senatu. Połączone komisje: Komisja Środowiska, Komisja Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, na posiedzeniu w dniu 28 maja bieżącego roku rozpatrzyły ustawę, przyjęły siedemnaście poprawek i postanowiły wnieść do Wysokiej Izby o przyjęcie ustawy wraz z poprawkami.
Wysoka Izbo! Ustawa wprowadza zmiany nowelizujące w aż czterdziestu pięciu ustawach. Zamierzeniem autorów rozpatrywanej ustawy było uwzględnienie uwag i propozycji zgłaszanych od pewnego już czasu przez jednostki samorządu terytorialnego, których wprowadzenie winno poprawić organizację i realizację będących w kompetencjach tychże jednostek zadań publicznych, zwiększyć motywację i ułatwić dobrowolne łączenie się jednostek samorządu terytorialnego szczebla zarówno gminnego, jak i powiatowego, oraz tworzenie związków powoływanych do realizacji wspólnych zadań dla jednostek samorządu terytorialnego, w tym także na przykład związków jednoczących gminy i powiaty. Przyjęcie tych uwag powinno również ułatwić tworzenie lokalnych centrów wspólnej obsługi organizacyjnej, finansowej i administracyjnej samorządowych jednostek organizacyjnych, także wykraczających zasięgiem swego działania poza obszar i granice jednostki samorządu terytorialnego.
W zakresie ochrony środowiska wprowadzono zmiany dotyczące procedur związanych z usuwaniem drzew i krzewów oraz zmianą wysokości opłat temu towarzyszących, doprecyzowano także definicje pojęć i zdarzeń.
Najliczniejsze zmiany wprowadzone ustawą dotyczą prawa podatkowego, prawa o spadkach i darowiznach. Zmiany na ogół nie są radykalne, niemniej, także w opinii komisji, poprawią obecnie obowiązujące przepisy, zwiększą ich przejrzystość i usuną wątpliwości interpretacyjne, dzięki czemu mogą ułatwić życie przeciętnego podatnika.
Zmiany dotyczą między innymi: objęcia regulacją ustawy o podatku od spadków i darowizn w zakresie przepisów o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności nabycia własności rzeczy wspólnej oraz wyodrębnienia własności lokali; modyfikacji przepisu zwalniającego od podatku od spadków i darowizn nabycie własności gruntów przeznaczonych na gospodarstwo rolne, jeżeli w wyniku nabycia zostanie utworzone powiększone gospodarstwo rolne o powierzchni między 11 ha a 300 ha i będzie ono prowadzone co najmniej przez pięć lat; wyłączenia ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn nabycia majątku w drodze zasiedzenia; uzupełnienia katalogu czynności, z tytułu których notariusz jest płatnikiem podatku od spadków i darowizn – dotyczy to umowy nieodpłatnego ustanowienia służebności i użytkowania; ustanowienia obowiązku przekazywania przez notariuszy jako płatników podatku od spadków i darowizn deklaracji o wysokości pobranego i wpłaconego podatku wyłącznie w formie elektronicznej oraz przekazywania w formie papierowej lub elektronicznej informacji zawierających dane z aktów notarialnych dotyczące czynności, z tytułu których są oni płatnikami tego podatku; umożliwienia w ramach jednej decyzji podatkowej ustalenia łącznej wysokości należnego zobowiązania podatkowego z tytułu podatku od nieruchomości oraz rolnego lub leśnego; określenia minimalnej wysokości zobowiązania podatkowego, które uzasadnia wszczęcie postępowania ustalającego wysokość tego zobowiązania na dany rok – dotyczy to podatków: rolnego, leśnego i od nieruchomości; wprowadzenia zasady, że nie rozkłada się na raty podatku, którego wysokość nie przekracza 100 zł, i ustalenia, że ma ona zastosowanie również w przypadku łącznego zobowiązania pieniężnego ustalonego na podstawie różnych zobowiązań podatkowych – dotyczy to także wszystkich trzech wcześniej wymienionych podatków; wprowadzenia przepisów umożliwiających zaniechanie dochodzenia należności, której wysokość jest niższa od kosztów dochodzenia tejże należności; zniesienia preferencyjnej stawki 50% podatku leśnego dla lasów chronionych; doprecyzowania na potrzeby ustawy o podatkach i opłatach lokalnych pojęcia gruntów, budynków, budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, także poprzez wskazanie takich budynków, gruntów i budowli, których nie zalicza się do tej definicji; wprowadzenia fakultatywności opłaty targowej, opłaty miejscowej i opłaty uzdrowiskowej oraz doprecyzowania zasad ich pobierania; objęcia podatkiem od czynności cywilnoprawnych częściowego odpłatnego zniesienia współwłasności; wprowadzenia przepisu, na podstawie którego umowa zamiany będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli jedna z zamienianych rzeczy jest położona na terytorium Rzeczypospolitej albo jedno z praw majątkowych jest wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; uściślenia regulacji mającej zapobiegać podwójnemu opodatkowaniu podatkiem od towarów i usługa oraz podatkiem od czynności cywilnoprawnych; wprowadzenia odrębnej normy prawnej określającej moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu umowy pożyczki odnawialnej.
Komisje przyjęły ponadto siedemnaście poprawek, z których zdecydowana większość to poprawki redakcyjne. W dwóch przypadkach komisje proponują przyjęcie przepisów przejściowych określających termin trwania aktów prawa miejscowego ustanowionych przez organy gmin i powiatów w przypadku jednostek samorządu terytorialnego łączących się. W czterech przypadkach komisje proponują uzupełnienie przepisów wprowadzanych ustawą.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Treść ustawy nie wzbudziła specjalnych kontrowersji i krytyki podczas obrad komisji. Tak naprawdę największe wątpliwości dotyczyły kwestii umieszczenia w ustawie znowelizowanych przepisów dotyczących składania oświadczeń majątkowych przez sędziów, prokuratorów, funkcjonariuszy Straży Granicznej, policjantów, strażaków, komorników. Pragnę zaznaczyć, że wątpliwości nie budziła treść przepisu, albowiem tego rodzaju zmiana jest niezbędna, i tę potrzebę uznano, wątpliwości dotyczyły kwestii miejsca ulokowania tych przepisów. Niemniej po wymianie poglądów, po dyskusji, a także po wyjaśnieniach strony rządowej komisje uznały, iż i miejsce, i treść przepisów mogą pozostać zgodnie z ustawą przyjętą przez Sejm.
Panie Marszałku, działając z upoważnienia połączonych komisji, wnoszę o przyjęcie ustawy wraz z poprawkami uchwalonymi przez połączone komisje. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.
Obecni senatorowie mogą zadawać panu senatorowi z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania.
Pan senator Matusiewicz i pan senator Augustyn.
Bardzo proszę, pan senator Matusiewicz.
Senator Andrzej Matusiewicz:
Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.
Mam pytanie do pana senatora sprawozdawcy związane z systematyką tej ustawy. Ona tak pięknie się nazywa: ustawa o zmianie ustawy o samorządzie gminnym – a zaledwie kilka przepisów tej ustawy jest zmienianych – i niektórych innych ustaw, a tych innych ustaw jest czterdzieści pięć. To taki prawniczy kogel-mogel. Są tu ustawy samorządowe, dotyczące samorządu powiatowego, wojewódzkiego, i to jest zrozumiałe. Ale są tu też zmiany ustaw o pomocy społecznej, o ochronie środowiska, o podatkach lokalnych oraz wielu innych – nie będę ich wymieniał – i są tu też te nieszczęsne oświadczenia. I moje pytanie jest takie: czy… Panie Senatorze, zwykły obywatel, gdy ma znaleźć w Dzienniku Ustaw, o czym ta ustawa jest, w zasadzie musi przeglądać całą tę ustawę. I ja się dziwię, że sejmowe Biuro Legislacyjne i senackie Biuro Legislacyjne dopuszczają do tego, że tworzymy takie buble prawne. Bo gdyby to była, Panie Senatorze, ustawa ustrojowa, to wiadomo, że jest szereg zmian, są przepisy wprowadzające… Czy pan jako doświadczony parlamentarzysta – ma pan za sobą cztery kadencje w Sejmie, a teraz kadencję w Senacie – się spotkał, oprócz ustaw ustrojowych, z taką systematyką prawną? Takie mam pytanie do pana.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję bardzo.
I pan senator Augustyn. Bardzo proszę.
Senator Mieczysław Augustyn:
Panie Senatorze, rzeczywiście jest tak, że kontrowersyjna zmiana – przynajmniej jako taka odbierana do tej pory przez wielu menadżerów pomocy społecznej – która nie mogła przejść przez lata w ustawie o pomocy społecznej, bo nie gwarantowała przy tworzeniu centrów usług wspólnych w zakresie pomocy społecznej odpowiedniej fachowości tych, którzy będą kierowali takimi centrami… No, tym razem się udało, udało się wykołować na przykład Komisję Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej i za pośrednictwem komisji samorządu terytorialnego wprowadzić zmianę, której myśmy się przez lata przeciwstawiali. Bo to nie jest tak jak w ustawie oświatowej – tak to powiem, żeby nic tu nie pokręcić – że w przypadku obsadzania stanowisk kierowniczych można dopilnować odpowiednich kwalifikacji. I teraz dzwonią do nas czy wypisują listy do mojej komisji przedstawiciele stowarzyszeń skupiających pracowników socjalnych, menadżerów pomocy społecznej, twierdząc, że ich reprezentacje zostały całkowicie pominięte w procesie legislacyjnym i że zupełnie, tak jak mówił pan senator Matusiewicz, przypadkowe zauważenie, że pewne rozwiązania są gdzieś, w jakichś innych ustawach pochowane… Tak naprawdę to nie jest dobry przykład, przykład dobrej legislacji.
Moje pytanie jest takie: czy państwu te kwestie były znane, czy były znane takie opinie? Jakie było stanowisko ministerstwa? I czy te wspominane rozwiązania to były akurat te, które były w pierwotnym projekcie ministerstwa, czy też zostały one wrzucone na jakimś etapie prac ustawodawczych? Bo z przebiegu prac legislacyjnych wynika, że poprawek wprowadzonych do projektu rządowego było bardzo wiele. Naprawdę muszę tu powiedzieć, że teraz sam płacę i nasza komisja płaci za to, że nie przyjrzeliśmy się dość wnikliwie ustawie, która, jak nam się wydawało, nas nie dotyczy, bo dotyczy niby spraw samorządowych. Dlatego proszę o odpowiedzi na te pytania.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję.
Nie ma więcej pytań.
Proszę, Panie Senatorze.
Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski:
Dziękuję bardzo.
Panie Senatorze, zacznę od drugiego pytania, jeśli można.
Ustawa zawiera kilkaset zmian w przepisach obecnie obowiązujących i rzeczywiście dotyczy przynajmniej czterdziestu pięciu obszarów, jak zresztą sam powiedziałem na początku. Jednym z proponowanych rozwiązań… Tu chciałbym zaznaczyć, że ustawa jest projektem rządowym i ten przepis, o który pan senator pytał, był w niej od początku. On być może był modyfikowany, ale jego idea była zawarta w projekcie od początku. Proszę też zwrócić uwagę, że nie jest to rozwiązanie, które ma charakter obligatoryjny. To jednostki samorządu terytorialnego będą decydowały o łączeniu się bądź dzieleniu, również to one będą decydowały o tworzeniu centrów wspólnych. Centra usług wspólnych mają pełnić funkcje administracyjne, organizacyjne i finansowe. Nie muszą obejmować ich wszystkich, mogą objąć tylko jedną albo dwie z nich. Rzeczywiście z punktu widzenia pracowników zakładów socjalnych może istnieć obawa, że przykładowo w pewnym momencie w pięciu zakładach usług socjalnych nie będzie potrzebnych czterech dyrektorów. I z tego, co ja wiem, wynika, że to ich inicjatywa – zresztą jest ona całkiem zrozumiała, oni bronią swoich stanowisk i swoich comiesięcznych dochodów…
Sytuacja ta była znana komisji, albowiem myśmy również otrzymywali korespondencję, w której zwracano uwagę na to, że następuje tu zamach na wolność tych pracowników, na samodzielność, suwerenność zakładów, również na dostępność usług na rynku wewnętrznym, lokalnym, że to pogorszy obsługę interesantów, spowoduje niższą wydajność itd., itd. Ja mógłbym mierzyć te argumenty i próbować ocenić ich racjonalność, ale nie będę tego robił. W moim przekonaniu w ustawie wprowadza się tylko wskazanie możliwości, drogi, którą gminy i powiaty mogą wybrać, ale nie muszą tego robić. Decyzje będą podejmowały władze samorządowe tam, na miejscu, na dole. Ustawa wskazuje możliwość zastosowania takich rozwiązań, wskazuje procedury, które powinny być zastosowane, wskazuje również pewne cechy, które powinny towarzyszyć tworzeniu nowych centrów. Tutaj nie ma żadnego obowiązku zastosowania tych propozycji, które są zawarte w ustawie. No, tak to jest, że jednemu może się to podobać, a drugiemu nie. Panie Senatorze, to nie komisja samorządu terytorialnego to wymyśliła, to nie komisja sama rozpatrywała tę ustawę. Ta ustawa została przez pana marszałka skierowana do trzech komisji i trzy komisje wspólnie zastanawiały się nad rozwiązaniami, które zostały zaproponowane. Ustawa ma faktycznie wielowątkowy charakter, bo są to i przepisy ustrojowe, i rozwiązania kompetencyjne; ma ponadto związek z finansami jednostek samorządu terytorialnego. Jest tego wiele… My sami zastanawialiśmy się nad tym, czy nie można było tego w inny sposób zrobić, ale uznaliśmy, iż tego typu rozwiązanie być może jest najkorzystniejsze. Prawdą jest, że większość z tych rozwiązań, które zostały zastosowane w ustawie, wynikało z tego, czego oczekują jednostki samorządu terytorialnego, wielokrotnie sygnalizujące nam potrzebę zmian właśnie w takim zakresie.
Wracając do pytania zadanego przez pana senatora Matusiewicza… No, powtarzamy dyskusję, którą odbyliśmy na posiedzeniu komisji. Na posiedzeniu komisji padło takie pytanie i padła odpowiedź. Ja zresztą również zabierałem na ten temat głos w debacie. Ja też wolałbym, żeby ta ustawa była mniejsza, bo teraz ją się nawet bardzo źle czyta. Jest jednak o tyle lepiej, że dzisiaj mamy już praktykę, przepisy nowelizujące bardzo szybko wchodzą do tekstu ujednoliconego, jego publikacja jest powszechnie dostępna i nie trzeba specjalnie szukać. Każdy, kto chce znaleźć odpowiedni przepis w internecie, bardzo szybko dotrze do odpowiedniego artykułu i frazy w nim zawartej go interesującej.
Czy te przepisy powinny być w ten sposób ulokowane w ustawie? Tak jak mówiłem przy okazji kwestii oświadczeń majątkowych… Zmiana wprowadzona w przypadku oświadczeń majątkowych jest niezbędna. Do tej pory nie było takiej możliwości, ale teraz związki gminne, związki powiatowe będą dysponowały majątkiem i będą mogły sprzedać ten majątek także osobom fizycznym. Jeżeli nabywcą będzie celnik, sędzia czy prokurator, to będzie miał obowiązek w oświadczeniu majątkowym tego rodzaju informację ulokować. Na podstawie dziś obowiązujących przepisów tego robić nie musi. Intencją naszą jako ustawodawców było kiedyś to, żeby oświadczenie majątkowe było kompletne. Dla celów kompletności tego oświadczenia tego rodzaju zobowiązanie należy w nim umieścić. Oczywiście można było przyjąć ustawę zupełnie osobną, w której zmienilibyśmy wymogi dotyczące oświadczeń majątkowych, ale nie wiem, czy z tego tytułu byłyby jakieś większe pożytki dla Sejmu i Senatu. Czy nie lepiej zawrzeć to rozwiązanie w tym miejscu i przy tej okazji? Ja osobiście w końcu uznałem, że to jest rozwiązanie lepsze, może mało wygodne, ale dużo wygodniejsze niż każde inne. Lepsze jest wrogiem gorszego – ja osobiście takie przyjąłem założenie jako ten doświadczony parlamentarzysta.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję bardzo.
Pan senator Augustyn chciałby zadać pytanie.
Senator Mieczysław Augustyn:
Panie Senatorze, troszkę to było krzywdzące dla tych, którzy zgłaszali wątpliwości…
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: Czemu?)
Śpieszę z wyjaśnieniem, jaki był argument, a wypowiedź zakończę pytaniem. Obawiano się, że będzie próba omijania warunków odpowiedniego wykształcenia i doświadczenia dla tych, którzy kierują placówkami pomocy społecznej. Jeżeli to będzie centrum usług wspólnych, to już nie będzie domem pomocy społecznej, o którym mowa w ustawie. To z kolei może być uznane – zdaniem tych, którzy o to pytają – jako dobry sposób na ominięcie wymogów zapisanych w ustawie o pomocy społecznej. Czy państwo tę kwestię rozpatrywaliście? Czy tych, którzy się tego obawiają, jest pan w stanie uspokoić?
Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski:
Panie Senatorze, przyznam, że ja się nie obawiam. Ja wierzę w samorządność i w samodzielność tych, którzy pracują na terenie jednostek samorządu terytorialnego. Wierzę w to, że potrafią wybierać rozwiązania najlepsze i najdogodniejsze dla swojej społeczności lokalnej. Nie oszukujmy się: dyrekcja zakładu i służby finansowo-księgowe nie są pensjonariuszom niezbędne. Pensjonariuszami opiekuje się zupełnie inna część osób tam zatrudnionych. Oni mają stanowić logistyczne zaplecze i gwarantować sprawność funkcjonowania ośrodka. Czy to będzie robiła ta dyrekcja, czy inna, to jest mało istotne. Najważniejsze jest to, żeby ci, którzy zarządzają, organizują i pilnują finansów jednostki, swoje obowiązki wykonywali optymalnie, a więc tak, żeby ta jednostka mogła funkcjonować bez przeszkód. I to w moim przekonaniu jest główne założenie. Na koniec chciałbym jeszcze zaznaczyć – mówiłem o tym wcześniej – że decyzje w sprawie rozwiązań organizacyjnych i ewentualnego korzystania z centrów usług będą podejmowały jednostki samorządu terytorialnego, organy stanowiące samodzielnie na miejscu, nikt nie będzie wymuszał na nich jakichkolwiek innych zachowań. Mam nadzieję, że nie będą popełniać błędów.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Senator Stanisław Iwan, potem senator Mieczysław Augustyn.
Senator Stanisław Iwan:
Bardzo dziękuję.
Ja chciałbym zadać pytanie, czy prawdą jest to, że… Ale pan senator był uprzejmy odpowiedzieć dokładnie w takim duchu, jak się spodziewałem. Dziękuję bardzo.
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: Przepraszam bardzo.)
Nie, nie, ja się bardzo cieszę, że sprawa została wyjaśniona.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję bardzo.
Pytanie nie zostało zadane.
Pan senator Mieczysław Augustyn.
(Senator Mieczysław Augustyn: A więc…)
Pytanie, Panie Senatorze, debata będzie potem.
Senator Mieczysław Augustyn:
Ja chciałbym ponowić moje pytanie, ponieważ pan senator nie odpowiedział na nie, tylko wygłosił swój pogląd na temat tego, że można nie znać się na opiece nad osobami niepełnosprawnymi, a z powodzeniem kierować centrum usług wspólnych, bo przecież do tego znajomość tych rzeczy nie jest potrzebna.
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: Chyba nie sadzi pan, że akurat księgowa musi się znać…)
Otóż, Panie Senatorze, proszę wybaczyć, ale warunki, które trzeba spełniać, aby kierować akurat tego rodzaju placówkami, są określone w ustawie o pomocy społecznej. A moje pytanie jest takie, czy rzeczywiście ktoś, kto rozumuje podobnie jak pan – można się z tym zgadzać albo nie, ja absolutnie się z tym nie zgadzam – nie będzie, może nawet i w dobrej wierze, próbował ominąć przepisów ustawy o pomocy społecznej z tego zakresu. Tego dotyczy obawa.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję bardzo.
I pan senator Czarnobaj.
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: Mnie jest przykro, że pan senator…)
Panie Senatorze, zaraz, moment, jeszcze…
(Senator Leszek Czarnobaj: Zaraz, zaraz…)
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: Aha, przepraszam.)
Senator Leszek Czarnobaj:
Ja w tym samym duchu… Ja chciałbym zapytać pana senatora sprawozdawcę, wpisując się w ton pytań pana senatora Augustyna, czy jako wieloletni doświadczony samorządowiec zna pan senator taki oto przykład, że wybrano gorszego kandydata do prowadzenia jakichkolwiek jednostek tego typu w samorządzie. Drugie pytanie jest takie: czy ważniejszą rzeczą będzie umiejętność wyboru przez zarządzających, czy to, co jest zapisane w ustawie? Ja rozumiem, że pan senator Augustyn chyba nie pracował w samorządzie i dlatego próbuje się dowiedzieć od pana senatora, jak to w samorządach jest.
(Senator Mieczysław Augustyn: Siedem lat…)
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję.
Panowie rozstrzygniecie sobie…
Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski:
Ja rozumiem, że nie prowadzimy licytacji, ale pan senator zadał pytanie, w którym, między nami mówiąc, była już zawarta odpowiedź.
(Senator Leszek Czarnobaj: Nie, nie.)
Z mojej wiedzy na temat prowadzenia jednostek samorządu terytorialnego i jednostek organizacyjnych wynika, że dążeniem nie tylko przełożonych, ale także społeczności lokalnych jest… Oni szukają najlepszych kandydatów do pracy, która ma być wykonywana na rzecz społeczności lokalnej. Leży to również w interesie najgorszego szefa, między nami mówiąc, bo przecież ci ludzie pracują na jego rachunek, także polityczny, nie ma co tego ukrywać. Panie Senatorze, przykro mi, że w pewnym momencie pan zasugerował, jakoby senatorowie biorący udział w debacie nad tym problemem zamierzali omijać przepisy prawa obowiązującego w Rzeczypospolitej. W najmniejszym stopniu takiego zamiaru nie mieliśmy i mamy nadzieję, że również ci, którzy będą wykonywać przepisy ustawy, tak samo będą czynić…
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Jeszcze raz senator Iwan.
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: …Errare humanum est.)
Senator Stanisław Iwan:
Ja jeszcze dopytam, per analogiam, czy na przykład zespoły ekonomiczno-administracyjne oświaty pełniące funkcje usługowe na rzecz szkół w danej gminie mają jakiś wpływ na wybór nauczycieli czy dyrektorów, którzy nie mają kwalifikacji, albo na poziom nauczania w szkołach. Takie pytanie…
Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski:
Panie Senatorze, wiemy, że nie mają żadnego wpływu, tak że…
(Senator Stanisław Iwan: To dlaczego tu by miało być… Nie rozumiem tego.)
No właśnie nie rozumiem pana senatora.
(Senator Leszek Czarnobaj: W przerwie mu wyjaśnimy.)
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Jeszcze pan senator Zaborowski.
Senator Roman Zaborowski:
Dziękuję, Panie Marszałku.
Ja mam trochę inne pytanie, Panie Senatorze Sprawozdawco. Nie mogę tego znaleźć w ustawie, ale mam taki sygnał od samorządowców z sejmiku, dokładnie od marszałka, że w tej ustawie marszałkowi przypisano nowe kompetencje, takie, że będzie on wydawał zezwolenia na wycinkę krzewów, drzew w miastach…
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: Jeśli można, Panie Senatorze: przygotowałem poprawkę, tak żeby dostał te 100%.)
No, dobrze, no to mnie pan uprzedza…
(Wicemarszałek Jan Wyrowiński: Tak uprzedzająco…)
Bo chciałem zapytać o te środki, gdzie one będą… Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję bardzo. Tutaj nastąpiła, że tak powiem, kompatybilność między pytającym a pytanym. Dziękuję, Panie Senatorze, widzę, że więcej pytań nie ma.
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: Dziękuję bardzo.)
Dziękuję bardzo.
Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister administracji i cyfryzacji.
Witam pana ministra Marka Wójcika, podsekretarza stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji.
Czy pragnie pan zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu? Jeżeli tak, to zapraszam tutaj na trybunę.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji Marek Wójcik:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!
Chciałbym w imieniu rządu prosić o przyjęcie tej regulacji. Była ona przygotowywana przez trzy lata i jest odpowiedzią na wiele postulatów środowiska samorządowego oraz refleksje strony rządowej dotyczące potrzeby poprawy efektywności działania jednostek samorządu terytorialnego i wprowadzenia nowych narzędzi pozwalających na usprawnienie zarządzania oraz poprawę efektywności ekonomicznej samorządów terytorialnych.
Przy okazji chcę także wyjaśnić kwestię, która stawała przed chwilą w dyskusji. Nie wiem tylko, czy jest pan senator… A, jest pan senator Augustyn. Otóż chcę bardzo jednoznacznie powiedzieć, że kierownicy jednostek pomocy społecznej zachowują wszystkie swoje uprawnienia dotyczące kierowania podmiotami, odpowiadają za działalność merytoryczną, i tylko oni mają przywilej decydowania w tych kwestiach, odpowiadają też za prowadzenie gospodarki finansowej, a centra usług wspólnych służyć im będą do czynności, nazwijmy to tak, czysto technicznych. Centra usług wspólnych nie mogą ingerować – słusznie jeden z panów senator podał przykład zespołów obsługi administracyjno-ekonomicznej szkół – w działalność merytoryczną, nie mają na nią wpływu.
Istotna jest także kwestia, którą pan senator podnosił, dotycząca kwalifikacji. Kierujący jednostkami pomocy społecznej będą musieli posiadać dokładnie takie same kwalifikacje, jak do tej pory, jak przed wejściem w życie tej ustawy. Tak że tą regulacją nie obniżamy standardów kwalifikacji osób kierujących jednostkami pomocy społecznej.
Chcę państwu powiedzieć, że środowiska samorządowe od dawna oczekują na tę regulację. Bardzo nam zależy na tej ustawie, i to z wielu powodów, także takich, że dzięki jej wprowadzeniu możliwe będzie osiągnięcie korzyści ekonomicznych w granicach 1,2 miliarda zł w skali roku dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego. Zależy nam na tym, aby uwolnić te środki, bo będą one mogły być zaangażowane w realizację projektów unijnych z nowej perspektywy 2014–2020.
Panie Marszałku, rzecz jasna jestem do dyspozycji w razie dodatkowych pytań, jeżeli takie padną z sali.
(Przewodnictwo obrad obejmuje marszałek Bogdan Borusewicz)
Marszałek Bogdan Borusewicz:
Proszę bardzo, pan senator Augustyn się zgłaszał. Proszę bardzo…
(Senator Mieczysław Augustyn: Ale ja nie z pytaniem, tylko z podziękowaniem, Panie Ministrze. Wcześniej pan senator Iwan i teraz pan minister wyjaśnili sprawę. Nie mam pytań.)
Dziękujemy wszyscy. Dziękujemy. Nie ma pytań… Dziękujemy wszyscy panu ministrowi… Nie ma więcej pytań? A, jest jeszcze…
(Senator Jan Rulewski: Też podziękowanie?)
(Senator Leszek Czarnobaj: Panie Marszałku…)
Nie, nie. Chodzi o pytanie.
(Senator Leszek Czarnobaj: Nie, nie, ja bez podziękowania. Panie Ministrze…)
Pan senator Czarnobaj, proszę bardzo.
Senator Leszek Czarnobaj:
Mam krótkie pytanie dotyczące możliwości łączenia, powiem krótko, korzyści ekonomicznych. Przygotowując projekt tej ustawy, zapewne robiliście państwo taką analizę. A jeżeli pan minister nie może mi odpowiedzieć lub nie ma w głowie takiego przykładu, to bym prosił, jeśli można, o odpowiedź na piśmie na następujące pytanie. Po połączeniu dwóch gmin, w których dochody – w obydwu – są poniżej średniej krajowej, jakie to będą korzyści? Chodzi o średniej wielkości gminy, obojętnie, o jakiej pan minister powie czy w sprawie której przygotuje odpowiedź.
I drugie pytanie. Gdy łączy się jedna, która ma dochody równe średniej czy lekko powyżej, z gminą, która ma zdecydowanie niższe… Czy robicie państwo takie symulacje? Jeśli niemożliwa jest odpowiedź teraz, to proszę o przedstawienie na piśmie kilku takich symulacji.
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji Marek Wójcik: Można, Panie Marszałku?)
Marszałek Bogdan Borusewicz:
Proszę uprzejmie.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji Marek Wójcik:
Panie Senatorze, tak, oczywiście, robiliśmy tego typu kalkulacje i od razu odpowiem.
Rzecz jasna samorządy są bardzo różne, tak więc będę musiał dokonać pewnego uogólnienia. Ale można powiedzieć, że w przypadku łączenia się samorządów gminnych wiejskich w ciągu pięciu lat będą one w stanie wygenerować dodatkowe środki w wysokości od dwóch do trzech rocznych budżetów. Jeżeli mają budżet rzędu 15 milionów zł co roku…
(Senator Leszek Czarnobaj: Połączone?)
…to w wyniku połączenia będą miały kwotę 60–90 milionów zł. Jeżeli spełniają ten wymóg, o którym pan senator mówił, mają dochody podatkowe poniżej średniej, to wówczas mogą mieć nie 5% przez pięć lat, tylko znakomicie więcej, w zależności od tego, jaka jest skala wpływów podatkowych w danej gminie.
Przykładem konkretnym jest to, co stało się w Zielonej Górze. Po połączeniu gminy Zielona Góra i miasta Zielona Góra te samorządy otrzymają w ciągu pięć lat… samorząd, bo teraz to już będzie jeden samorząd, otrzyma w ciągu pięciu lat kwotę 100 milionów zł. Tyle otrzyma według starych zasad, a po wprowadzeniu nowych zasad te wartości będą jeszcze wyższe. Dziękuję.
Marszałek Bogdan Borusewicz:
Dziękuję.
Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie.
Dziękuję bardzo.
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji Marek Wójcik: Dziękuję.)
Otwieram dyskusję.
Proszę o zabranie głosu pana senatora Witolda Sitarza.
Senator Witold Sitarz:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Wśród licznych rozwiązań zawartych w tej nieco kombajnowej ustawie jest jedno, które może uczynić dużą szkodę, i w to bardzo dziwnej dziedzinie, a mianowicie, czego pewnie nikt się nie spodziewa, w lotnictwie sportowym.
Otóż w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych był przepis, że nieruchomości lub ich części zajęte na potrzeby prowadzenia przez stowarzyszenia statutowej działalności wśród dzieci i młodzieży w zakresie oświaty, wychowania, nauki, techniki oraz kultury fizycznej i sportu były zwolnione z podatku od nieruchomości. Prawdopodobnie wskutek odkrycia jakichś przekrętów i prób wyłudzeń wprowadzono w tej ustawie jedno słowo, słowo „wyłącznie”: tylko grunty, budynki lub ich części zajęte wyłącznie na potrzeby prowadzenia przez stowarzyszenia takiej działalności wychowawczo-sportowej mogą być zwolnione z podatku.
Ja tę sprawę już przedstawiałem na posiedzeniu połączonych komisji. Niestety zmuszony jestem powtórzyć tu swoją argumentację. Większość lotnisk sportowych, które działają jako lotniska użytku wyłącznego albo użytku publicznego o ograniczonej certyfikacji, korzystała z dobrodziejstwa tej ustawy i były przez gminy zwalniane z podatku od nieruchomości. Chodzi przede wszystkim o grunt. Przeciętne lotnisko ma około 100 ha. Ten zapis, który w tej chwili jest wprowadzony, spowoduje, że gminy nie będą mogły zwolnić tego lotniska z podatku od nieruchomości. I jeżeli przeciętny aeroklub lokalny ma budżet w wysokości, powiedzmy, 300 tysięcy, to dojdzie mu drugie 300 tysięcy do zapłaty z tytułu podatku od nieruchomości. To spowoduje, że większość aeroklubów po prostu upadnie. A pragnę powiedzieć, że to właśnie lotnictwo sportowe jest tą dziedziną, w której Polska jest potęgą. Po II wojnie światowej lotnicy sportowi przynieśli krajowi ponad tysiąc medali mistrzowskich klasy europejskiej i światowej.
Ja uczestniczyłem w licznych rozmowach, pan minister też zna temat. Rozumiem, że trzeba zapobiegać różnym nadużyciom i że w ogóle jest problem ze zwolnieniem lotnisk z podatku od nieruchomości. Zwolnione są lotniska użytku publicznego, zwolnione są tereny kolejowe itd., a lotniska sportowe tak wprost nie mają zwolnienia. Rozumiem, że powinno się to uregulować być może w innej ustawie, być może w prawie lotniczym, ale zanim to zrobimy – jest koniec kadencji – minie rok albo dwa, a w tym czasie pozbędziemy się połowy aeroklubów i lotnisk sportowych, które zostaną błyskawicznie zagospodarowane przez deweloperów i gminy.
Dlatego też wnoszę o to, żeby pozostawić zapis, który był do tej pory, do czasu, aż nie ureguluje się tego całościowo i kompleksowo. Składam poprawkę prowadzącą do tego, żeby w art. 9 w pkcie 7 skreślić tiret pierwsze.
Marszałek Bogdan Borusewicz:
Dziękuję, Panie Senatorze.
Proszę o zabranie głosu pana senatora Czarnobaja.
Senator Leszek Czarnobaj:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo!
Kilka słów na temat projektu ustawy. Po pierwsze, chciałbym bardzo serdecznie podziękować panu ministrowi jako osoba, która ponad dwadzieścia lat spędziła na przygodzie z samorządami. Tego rodzaju ustawa jest kolejnym krokiem w kierunku rozwoju samorządności. Powiem dwa słowa o tym, dlaczego tak jest.
Po pierwsze, dobrze, że nie ma inicjatywy dotyczącej jakichkolwiek prób administracyjnego łączenia jednostek samorządu terytorialnego. To właśnie czynnik ekonomiczny – jak robiono w wielu krajach, myśmy się wzorowali na gminach szwedzkich – tylko czynnik ekonomiczny oraz decyzja władz lokalnych w terenie ma prowadzić do łączenia, łączenia gmin, łączenia powiatów. W związku z tym element, jakim jest decyzja administracyjna, decyzja polityczna, został tu wyeliminowany. Dlatego mówię, że to jest bardzo dobry ruch, ruch w bardzo dobrym kierunku.
Jest też jeden nowy element, który również bardzo dobrze oceniam z punktu widzenia funkcjonowania samorządów, a mianowicie łączenie pewnych zadań na szczeblach gminno-powiatowych. Oczywiście w jednostkach dużych, takich jak Gdańsk, Gdynia, Sopot – ja mówię o Pomorzu – te problemy nie istnieją, ale są małe powiaty z małymi gminami, które mogą dojść do porozumienia, uznać, że z punktu widzenia ekonomicznego, nie tylko własnego, dobre jest wykonywanie pewnych zadań wspólnie, z korzyścią dla mieszkańców. Dotyczy to również zapewnienia standardów, jeśli chodzi o dobór kadry, o które tu jeden z senatorów tak bardzo się dopominał.
Druga sprawa to sprawa centrów usług wspólnych. Ja w dyskusjach często słyszałem wyrażane obawy o to, że takie centrum będzie spełniało rolę tego, który decyduje o wszystkim. Chcę jeszcze raz wyraźnie powiedzieć, że w tych koślawych przepisach dotyczących samorządów już w roku 1994 rozpoczęliśmy wprowadzanie elementów takich centrów usług kadrowo-księgowo-finansowych dotyczących oświaty. To daje bardzo dobre efekty, gdyż – powiem krótko – w mniejszych jednostkach samorządu terytorialnego, jeżeli jest pięć, osiem, dziesięć, piętnaście jednostek, trudno jest znaleźć piętnaście czy osiemnaście bardzo dobrych księgowych albo szefów firm, którzy są szefami centrów usług wspólnych. Dlatego możliwość wspólnego zarządzania, jeśli chodzi o usługi związane na przykład z opieką społeczną czy edukacją, jest rozwiązaniem bardzo dobrym.
Chcę rozwiać pewne wątpliwości, bo często w rozmowach dawano taki przykład, mówiono – starsze osoby na tej sali pamiętają – że jest to wskrzeszenie tak zwanych MZEAS, czyli miejskich zespołów ekonomiczno-administracyjnych szkół. Różnica jest zasadnicza, a mianowicie dysponentem środków, na przykład szkoły czy domu pomocy społecznej, zawsze jest dyrektor placówki. Dzisiaj centrum usług wspólnych… Kiedyś dyrektor MZEAS decydował o wszystkim – o zatrudnieniu, o wydawanych pieniądzach itd., itd. Dzisiaj centra usług wspólnych, jak sama nazwa wskazuje i jak jest w założeniach, będą świadczyły usługi na rzecz konkretnych placówek. A koncentracja kapitału ludzkiego w małych jednostkach jest jednym z elementów poprawy efektywności i funkcjonowania samorządów. Dlatego cieszę się, bo po dwudziestu latach doczekałem tego, że będziemy mieli możliwość prawnego i bezpiecznego tworzenia centrów usług dla każdej jednostki samorządu terytorialnego.
Dziękuję, Panie Marszałku.
Marszałek Bogdan Borusewicz:
Dziękuję, Panie Senatorze.
Informuję, że lista mówców została wyczerpana.
Dla porządku informuję, że pan senator Ryszard Knosala złożył swoje przemówienie do protokołu.
Informuję też, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli panowie senatorowie: Kazimierz Kleina, Witold Gintowt-Dziewałtowski oraz Witold Sitarz.
Zamykam dyskusję.
Czy przedstawiciel rządu chce się ustosunkować do przedstawionych wniosków?
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji Marek Wójcik: Tak.)
Zapraszam na mównicę.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji Marek Wójcik:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!
Chciałbym się odnieść do wniosku dotyczącego zmiany związanej z podatkiem od nieruchomości. Chcę wyjaśnić, że celem zmiany jest wprowadzenie pewnego porządku legislacyjnego, który spowoduje, iż podmioty i stowarzyszenia, którymi w większości przypadków są aeurokluby, prowadzące działalność gospodarczą – a większość z nich prowadzi działalność gospodarczą – będą z tego tytułu opodatkowane tak samo jak inne podmioty prowadzące działalność gospodarczą. Nie widzimy bowiem żadnej różnicy między tego typu podmiotami. Gdyby podmioty, o których mówimy, nie prowadziły działalności, gdyby całość środków odprowadzały wyłącznie na cele statutowe, sytuacja byłaby odmienna. Ale one prowadzą działalność gospodarczą. W związku z tym wydaje nam się, że powinny płacić podatki i wnosić opłaty w takim samym zakresie jak inne podmioty. Jest tu nawiązanie do art. 84 konstytucji, który wyraźnie mówi, że musi być równość podmiotów. Ulgi, które są stosowane, są ingerencją w działalność samorządów terytorialnych, w związku z tym chcemy je w maksymalnym stopniu ograniczać.
Pozwolę sobie przypomnieć argument, który był już przedstawiany na tej sali podczas debaty dotyczącej omawianego projektu. Mianowicie większość samorządów terytorialnych zwalnia aeurokluby z podatku od nieruchomości wtedy, kiedy aeurokluby realizują działania istotne z punktu widzenia społeczności lokalnych. Instytucja takich zwolnień jest dosyć powszechna, a jej stosowanie zależy od woli samorządu terytorialnego. Samorząd korzysta z tej instytucji w celu realizacji ważnych dla wspólnoty mieszkańców celów.
Jest jeszcze jeden argument, dotyczący statusu prawnego nieruchomości, z których korzystają aeurokluby. Wiele aeuroklubów korzysta z gruntów rolnych, dlatego wprowadzenie rozwiązania, o którym rozmawiamy, nie spowoduje żadnych zmian dla aeuroklubów. One nie będą objęte tą opłatą.
Reasumując, powiem, że rząd jest przeciwny wniesieniu tej poprawki. Zadeklaruję raz jeszcze: jeżeli jest potrzeba rozmowy na temat wsparcia aeuroklubów w prowadzeniu działalności statutowej, to są co najmniej dwie regulacje wprost odnoszące się do ich działalności, w których można byłoby spróbować znaleźć zapisy pozwalające wspomagać te podmioty wtedy, kiedy realizują one cele istotne dla wspólnoty mieszkańców. Nie sądzimy jednak, aby była to akurat ustawa, regulacja, która jest w tej chwili procedowana. Dziękuję.
Marszałek Bogdan Borusewicz:
Dziękuję, Panie Ministrze.
Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Budżetu i Finansów Publicznych, Komisję Środowiska oraz Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania.
Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.
https://www.senat.gov.pl/prace/senat/pos ... 419,1.html
Źródło: https://www.senat.gov.pl/prace/senat/pos ... 419,1.html
Senator Sprawozdawca Witold Gintowt-Dziewałtowski:
Dziękuję, Panie Marszałku.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo!
15 maja tegoż roku Sejm Rzeczypospolitej uchwalił ustawę o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw. Marszałek Senatu w dniu 20 maja skierował ustawę do właściwych komisji Senatu. Połączone komisje: Komisja Środowiska, Komisja Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, na posiedzeniu w dniu 28 maja bieżącego roku rozpatrzyły ustawę, przyjęły siedemnaście poprawek i postanowiły wnieść do Wysokiej Izby o przyjęcie ustawy wraz z poprawkami.
Wysoka Izbo! Ustawa wprowadza zmiany nowelizujące w aż czterdziestu pięciu ustawach. Zamierzeniem autorów rozpatrywanej ustawy było uwzględnienie uwag i propozycji zgłaszanych od pewnego już czasu przez jednostki samorządu terytorialnego, których wprowadzenie winno poprawić organizację i realizację będących w kompetencjach tychże jednostek zadań publicznych, zwiększyć motywację i ułatwić dobrowolne łączenie się jednostek samorządu terytorialnego szczebla zarówno gminnego, jak i powiatowego, oraz tworzenie związków powoływanych do realizacji wspólnych zadań dla jednostek samorządu terytorialnego, w tym także na przykład związków jednoczących gminy i powiaty. Przyjęcie tych uwag powinno również ułatwić tworzenie lokalnych centrów wspólnej obsługi organizacyjnej, finansowej i administracyjnej samorządowych jednostek organizacyjnych, także wykraczających zasięgiem swego działania poza obszar i granice jednostki samorządu terytorialnego.
W zakresie ochrony środowiska wprowadzono zmiany dotyczące procedur związanych z usuwaniem drzew i krzewów oraz zmianą wysokości opłat temu towarzyszących, doprecyzowano także definicje pojęć i zdarzeń.
Najliczniejsze zmiany wprowadzone ustawą dotyczą prawa podatkowego, prawa o spadkach i darowiznach. Zmiany na ogół nie są radykalne, niemniej, także w opinii komisji, poprawią obecnie obowiązujące przepisy, zwiększą ich przejrzystość i usuną wątpliwości interpretacyjne, dzięki czemu mogą ułatwić życie przeciętnego podatnika.
Zmiany dotyczą między innymi: objęcia regulacją ustawy o podatku od spadków i darowizn w zakresie przepisów o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności nabycia własności rzeczy wspólnej oraz wyodrębnienia własności lokali; modyfikacji przepisu zwalniającego od podatku od spadków i darowizn nabycie własności gruntów przeznaczonych na gospodarstwo rolne, jeżeli w wyniku nabycia zostanie utworzone powiększone gospodarstwo rolne o powierzchni między 11 ha a 300 ha i będzie ono prowadzone co najmniej przez pięć lat; wyłączenia ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn nabycia majątku w drodze zasiedzenia; uzupełnienia katalogu czynności, z tytułu których notariusz jest płatnikiem podatku od spadków i darowizn – dotyczy to umowy nieodpłatnego ustanowienia służebności i użytkowania; ustanowienia obowiązku przekazywania przez notariuszy jako płatników podatku od spadków i darowizn deklaracji o wysokości pobranego i wpłaconego podatku wyłącznie w formie elektronicznej oraz przekazywania w formie papierowej lub elektronicznej informacji zawierających dane z aktów notarialnych dotyczące czynności, z tytułu których są oni płatnikami tego podatku; umożliwienia w ramach jednej decyzji podatkowej ustalenia łącznej wysokości należnego zobowiązania podatkowego z tytułu podatku od nieruchomości oraz rolnego lub leśnego; określenia minimalnej wysokości zobowiązania podatkowego, które uzasadnia wszczęcie postępowania ustalającego wysokość tego zobowiązania na dany rok – dotyczy to podatków: rolnego, leśnego i od nieruchomości; wprowadzenia zasady, że nie rozkłada się na raty podatku, którego wysokość nie przekracza 100 zł, i ustalenia, że ma ona zastosowanie również w przypadku łącznego zobowiązania pieniężnego ustalonego na podstawie różnych zobowiązań podatkowych – dotyczy to także wszystkich trzech wcześniej wymienionych podatków; wprowadzenia przepisów umożliwiających zaniechanie dochodzenia należności, której wysokość jest niższa od kosztów dochodzenia tejże należności; zniesienia preferencyjnej stawki 50% podatku leśnego dla lasów chronionych; doprecyzowania na potrzeby ustawy o podatkach i opłatach lokalnych pojęcia gruntów, budynków, budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, także poprzez wskazanie takich budynków, gruntów i budowli, których nie zalicza się do tej definicji; wprowadzenia fakultatywności opłaty targowej, opłaty miejscowej i opłaty uzdrowiskowej oraz doprecyzowania zasad ich pobierania; objęcia podatkiem od czynności cywilnoprawnych częściowego odpłatnego zniesienia współwłasności; wprowadzenia przepisu, na podstawie którego umowa zamiany będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli jedna z zamienianych rzeczy jest położona na terytorium Rzeczypospolitej albo jedno z praw majątkowych jest wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; uściślenia regulacji mającej zapobiegać podwójnemu opodatkowaniu podatkiem od towarów i usługa oraz podatkiem od czynności cywilnoprawnych; wprowadzenia odrębnej normy prawnej określającej moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu umowy pożyczki odnawialnej.
Komisje przyjęły ponadto siedemnaście poprawek, z których zdecydowana większość to poprawki redakcyjne. W dwóch przypadkach komisje proponują przyjęcie przepisów przejściowych określających termin trwania aktów prawa miejscowego ustanowionych przez organy gmin i powiatów w przypadku jednostek samorządu terytorialnego łączących się. W czterech przypadkach komisje proponują uzupełnienie przepisów wprowadzanych ustawą.
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Treść ustawy nie wzbudziła specjalnych kontrowersji i krytyki podczas obrad komisji. Tak naprawdę największe wątpliwości dotyczyły kwestii umieszczenia w ustawie znowelizowanych przepisów dotyczących składania oświadczeń majątkowych przez sędziów, prokuratorów, funkcjonariuszy Straży Granicznej, policjantów, strażaków, komorników. Pragnę zaznaczyć, że wątpliwości nie budziła treść przepisu, albowiem tego rodzaju zmiana jest niezbędna, i tę potrzebę uznano, wątpliwości dotyczyły kwestii miejsca ulokowania tych przepisów. Niemniej po wymianie poglądów, po dyskusji, a także po wyjaśnieniach strony rządowej komisje uznały, iż i miejsce, i treść przepisów mogą pozostać zgodnie z ustawą przyjętą przez Sejm.
Panie Marszałku, działając z upoważnienia połączonych komisji, wnoszę o przyjęcie ustawy wraz z poprawkami uchwalonymi przez połączone komisje. Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.
Obecni senatorowie mogą zadawać panu senatorowi z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania.
Pan senator Matusiewicz i pan senator Augustyn.
Bardzo proszę, pan senator Matusiewicz.
Senator Andrzej Matusiewicz:
Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.
Mam pytanie do pana senatora sprawozdawcy związane z systematyką tej ustawy. Ona tak pięknie się nazywa: ustawa o zmianie ustawy o samorządzie gminnym – a zaledwie kilka przepisów tej ustawy jest zmienianych – i niektórych innych ustaw, a tych innych ustaw jest czterdzieści pięć. To taki prawniczy kogel-mogel. Są tu ustawy samorządowe, dotyczące samorządu powiatowego, wojewódzkiego, i to jest zrozumiałe. Ale są tu też zmiany ustaw o pomocy społecznej, o ochronie środowiska, o podatkach lokalnych oraz wielu innych – nie będę ich wymieniał – i są tu też te nieszczęsne oświadczenia. I moje pytanie jest takie: czy… Panie Senatorze, zwykły obywatel, gdy ma znaleźć w Dzienniku Ustaw, o czym ta ustawa jest, w zasadzie musi przeglądać całą tę ustawę. I ja się dziwię, że sejmowe Biuro Legislacyjne i senackie Biuro Legislacyjne dopuszczają do tego, że tworzymy takie buble prawne. Bo gdyby to była, Panie Senatorze, ustawa ustrojowa, to wiadomo, że jest szereg zmian, są przepisy wprowadzające… Czy pan jako doświadczony parlamentarzysta – ma pan za sobą cztery kadencje w Sejmie, a teraz kadencję w Senacie – się spotkał, oprócz ustaw ustrojowych, z taką systematyką prawną? Takie mam pytanie do pana.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję bardzo.
I pan senator Augustyn. Bardzo proszę.
Senator Mieczysław Augustyn:
Panie Senatorze, rzeczywiście jest tak, że kontrowersyjna zmiana – przynajmniej jako taka odbierana do tej pory przez wielu menadżerów pomocy społecznej – która nie mogła przejść przez lata w ustawie o pomocy społecznej, bo nie gwarantowała przy tworzeniu centrów usług wspólnych w zakresie pomocy społecznej odpowiedniej fachowości tych, którzy będą kierowali takimi centrami… No, tym razem się udało, udało się wykołować na przykład Komisję Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej i za pośrednictwem komisji samorządu terytorialnego wprowadzić zmianę, której myśmy się przez lata przeciwstawiali. Bo to nie jest tak jak w ustawie oświatowej – tak to powiem, żeby nic tu nie pokręcić – że w przypadku obsadzania stanowisk kierowniczych można dopilnować odpowiednich kwalifikacji. I teraz dzwonią do nas czy wypisują listy do mojej komisji przedstawiciele stowarzyszeń skupiających pracowników socjalnych, menadżerów pomocy społecznej, twierdząc, że ich reprezentacje zostały całkowicie pominięte w procesie legislacyjnym i że zupełnie, tak jak mówił pan senator Matusiewicz, przypadkowe zauważenie, że pewne rozwiązania są gdzieś, w jakichś innych ustawach pochowane… Tak naprawdę to nie jest dobry przykład, przykład dobrej legislacji.
Moje pytanie jest takie: czy państwu te kwestie były znane, czy były znane takie opinie? Jakie było stanowisko ministerstwa? I czy te wspominane rozwiązania to były akurat te, które były w pierwotnym projekcie ministerstwa, czy też zostały one wrzucone na jakimś etapie prac ustawodawczych? Bo z przebiegu prac legislacyjnych wynika, że poprawek wprowadzonych do projektu rządowego było bardzo wiele. Naprawdę muszę tu powiedzieć, że teraz sam płacę i nasza komisja płaci za to, że nie przyjrzeliśmy się dość wnikliwie ustawie, która, jak nam się wydawało, nas nie dotyczy, bo dotyczy niby spraw samorządowych. Dlatego proszę o odpowiedzi na te pytania.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję.
Nie ma więcej pytań.
Proszę, Panie Senatorze.
Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski:
Dziękuję bardzo.
Panie Senatorze, zacznę od drugiego pytania, jeśli można.
Ustawa zawiera kilkaset zmian w przepisach obecnie obowiązujących i rzeczywiście dotyczy przynajmniej czterdziestu pięciu obszarów, jak zresztą sam powiedziałem na początku. Jednym z proponowanych rozwiązań… Tu chciałbym zaznaczyć, że ustawa jest projektem rządowym i ten przepis, o który pan senator pytał, był w niej od początku. On być może był modyfikowany, ale jego idea była zawarta w projekcie od początku. Proszę też zwrócić uwagę, że nie jest to rozwiązanie, które ma charakter obligatoryjny. To jednostki samorządu terytorialnego będą decydowały o łączeniu się bądź dzieleniu, również to one będą decydowały o tworzeniu centrów wspólnych. Centra usług wspólnych mają pełnić funkcje administracyjne, organizacyjne i finansowe. Nie muszą obejmować ich wszystkich, mogą objąć tylko jedną albo dwie z nich. Rzeczywiście z punktu widzenia pracowników zakładów socjalnych może istnieć obawa, że przykładowo w pewnym momencie w pięciu zakładach usług socjalnych nie będzie potrzebnych czterech dyrektorów. I z tego, co ja wiem, wynika, że to ich inicjatywa – zresztą jest ona całkiem zrozumiała, oni bronią swoich stanowisk i swoich comiesięcznych dochodów…
Sytuacja ta była znana komisji, albowiem myśmy również otrzymywali korespondencję, w której zwracano uwagę na to, że następuje tu zamach na wolność tych pracowników, na samodzielność, suwerenność zakładów, również na dostępność usług na rynku wewnętrznym, lokalnym, że to pogorszy obsługę interesantów, spowoduje niższą wydajność itd., itd. Ja mógłbym mierzyć te argumenty i próbować ocenić ich racjonalność, ale nie będę tego robił. W moim przekonaniu w ustawie wprowadza się tylko wskazanie możliwości, drogi, którą gminy i powiaty mogą wybrać, ale nie muszą tego robić. Decyzje będą podejmowały władze samorządowe tam, na miejscu, na dole. Ustawa wskazuje możliwość zastosowania takich rozwiązań, wskazuje procedury, które powinny być zastosowane, wskazuje również pewne cechy, które powinny towarzyszyć tworzeniu nowych centrów. Tutaj nie ma żadnego obowiązku zastosowania tych propozycji, które są zawarte w ustawie. No, tak to jest, że jednemu może się to podobać, a drugiemu nie. Panie Senatorze, to nie komisja samorządu terytorialnego to wymyśliła, to nie komisja sama rozpatrywała tę ustawę. Ta ustawa została przez pana marszałka skierowana do trzech komisji i trzy komisje wspólnie zastanawiały się nad rozwiązaniami, które zostały zaproponowane. Ustawa ma faktycznie wielowątkowy charakter, bo są to i przepisy ustrojowe, i rozwiązania kompetencyjne; ma ponadto związek z finansami jednostek samorządu terytorialnego. Jest tego wiele… My sami zastanawialiśmy się nad tym, czy nie można było tego w inny sposób zrobić, ale uznaliśmy, iż tego typu rozwiązanie być może jest najkorzystniejsze. Prawdą jest, że większość z tych rozwiązań, które zostały zastosowane w ustawie, wynikało z tego, czego oczekują jednostki samorządu terytorialnego, wielokrotnie sygnalizujące nam potrzebę zmian właśnie w takim zakresie.
Wracając do pytania zadanego przez pana senatora Matusiewicza… No, powtarzamy dyskusję, którą odbyliśmy na posiedzeniu komisji. Na posiedzeniu komisji padło takie pytanie i padła odpowiedź. Ja zresztą również zabierałem na ten temat głos w debacie. Ja też wolałbym, żeby ta ustawa była mniejsza, bo teraz ją się nawet bardzo źle czyta. Jest jednak o tyle lepiej, że dzisiaj mamy już praktykę, przepisy nowelizujące bardzo szybko wchodzą do tekstu ujednoliconego, jego publikacja jest powszechnie dostępna i nie trzeba specjalnie szukać. Każdy, kto chce znaleźć odpowiedni przepis w internecie, bardzo szybko dotrze do odpowiedniego artykułu i frazy w nim zawartej go interesującej.
Czy te przepisy powinny być w ten sposób ulokowane w ustawie? Tak jak mówiłem przy okazji kwestii oświadczeń majątkowych… Zmiana wprowadzona w przypadku oświadczeń majątkowych jest niezbędna. Do tej pory nie było takiej możliwości, ale teraz związki gminne, związki powiatowe będą dysponowały majątkiem i będą mogły sprzedać ten majątek także osobom fizycznym. Jeżeli nabywcą będzie celnik, sędzia czy prokurator, to będzie miał obowiązek w oświadczeniu majątkowym tego rodzaju informację ulokować. Na podstawie dziś obowiązujących przepisów tego robić nie musi. Intencją naszą jako ustawodawców było kiedyś to, żeby oświadczenie majątkowe było kompletne. Dla celów kompletności tego oświadczenia tego rodzaju zobowiązanie należy w nim umieścić. Oczywiście można było przyjąć ustawę zupełnie osobną, w której zmienilibyśmy wymogi dotyczące oświadczeń majątkowych, ale nie wiem, czy z tego tytułu byłyby jakieś większe pożytki dla Sejmu i Senatu. Czy nie lepiej zawrzeć to rozwiązanie w tym miejscu i przy tej okazji? Ja osobiście w końcu uznałem, że to jest rozwiązanie lepsze, może mało wygodne, ale dużo wygodniejsze niż każde inne. Lepsze jest wrogiem gorszego – ja osobiście takie przyjąłem założenie jako ten doświadczony parlamentarzysta.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję bardzo.
Pan senator Augustyn chciałby zadać pytanie.
Senator Mieczysław Augustyn:
Panie Senatorze, troszkę to było krzywdzące dla tych, którzy zgłaszali wątpliwości…
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: Czemu?)
Śpieszę z wyjaśnieniem, jaki był argument, a wypowiedź zakończę pytaniem. Obawiano się, że będzie próba omijania warunków odpowiedniego wykształcenia i doświadczenia dla tych, którzy kierują placówkami pomocy społecznej. Jeżeli to będzie centrum usług wspólnych, to już nie będzie domem pomocy społecznej, o którym mowa w ustawie. To z kolei może być uznane – zdaniem tych, którzy o to pytają – jako dobry sposób na ominięcie wymogów zapisanych w ustawie o pomocy społecznej. Czy państwo tę kwestię rozpatrywaliście? Czy tych, którzy się tego obawiają, jest pan w stanie uspokoić?
Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski:
Panie Senatorze, przyznam, że ja się nie obawiam. Ja wierzę w samorządność i w samodzielność tych, którzy pracują na terenie jednostek samorządu terytorialnego. Wierzę w to, że potrafią wybierać rozwiązania najlepsze i najdogodniejsze dla swojej społeczności lokalnej. Nie oszukujmy się: dyrekcja zakładu i służby finansowo-księgowe nie są pensjonariuszom niezbędne. Pensjonariuszami opiekuje się zupełnie inna część osób tam zatrudnionych. Oni mają stanowić logistyczne zaplecze i gwarantować sprawność funkcjonowania ośrodka. Czy to będzie robiła ta dyrekcja, czy inna, to jest mało istotne. Najważniejsze jest to, żeby ci, którzy zarządzają, organizują i pilnują finansów jednostki, swoje obowiązki wykonywali optymalnie, a więc tak, żeby ta jednostka mogła funkcjonować bez przeszkód. I to w moim przekonaniu jest główne założenie. Na koniec chciałbym jeszcze zaznaczyć – mówiłem o tym wcześniej – że decyzje w sprawie rozwiązań organizacyjnych i ewentualnego korzystania z centrów usług będą podejmowały jednostki samorządu terytorialnego, organy stanowiące samodzielnie na miejscu, nikt nie będzie wymuszał na nich jakichkolwiek innych zachowań. Mam nadzieję, że nie będą popełniać błędów.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Senator Stanisław Iwan, potem senator Mieczysław Augustyn.
Senator Stanisław Iwan:
Bardzo dziękuję.
Ja chciałbym zadać pytanie, czy prawdą jest to, że… Ale pan senator był uprzejmy odpowiedzieć dokładnie w takim duchu, jak się spodziewałem. Dziękuję bardzo.
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: Przepraszam bardzo.)
Nie, nie, ja się bardzo cieszę, że sprawa została wyjaśniona.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję bardzo.
Pytanie nie zostało zadane.
Pan senator Mieczysław Augustyn.
(Senator Mieczysław Augustyn: A więc…)
Pytanie, Panie Senatorze, debata będzie potem.
Senator Mieczysław Augustyn:
Ja chciałbym ponowić moje pytanie, ponieważ pan senator nie odpowiedział na nie, tylko wygłosił swój pogląd na temat tego, że można nie znać się na opiece nad osobami niepełnosprawnymi, a z powodzeniem kierować centrum usług wspólnych, bo przecież do tego znajomość tych rzeczy nie jest potrzebna.
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: Chyba nie sadzi pan, że akurat księgowa musi się znać…)
Otóż, Panie Senatorze, proszę wybaczyć, ale warunki, które trzeba spełniać, aby kierować akurat tego rodzaju placówkami, są określone w ustawie o pomocy społecznej. A moje pytanie jest takie, czy rzeczywiście ktoś, kto rozumuje podobnie jak pan – można się z tym zgadzać albo nie, ja absolutnie się z tym nie zgadzam – nie będzie, może nawet i w dobrej wierze, próbował ominąć przepisów ustawy o pomocy społecznej z tego zakresu. Tego dotyczy obawa.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję bardzo.
I pan senator Czarnobaj.
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: Mnie jest przykro, że pan senator…)
Panie Senatorze, zaraz, moment, jeszcze…
(Senator Leszek Czarnobaj: Zaraz, zaraz…)
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: Aha, przepraszam.)
Senator Leszek Czarnobaj:
Ja w tym samym duchu… Ja chciałbym zapytać pana senatora sprawozdawcę, wpisując się w ton pytań pana senatora Augustyna, czy jako wieloletni doświadczony samorządowiec zna pan senator taki oto przykład, że wybrano gorszego kandydata do prowadzenia jakichkolwiek jednostek tego typu w samorządzie. Drugie pytanie jest takie: czy ważniejszą rzeczą będzie umiejętność wyboru przez zarządzających, czy to, co jest zapisane w ustawie? Ja rozumiem, że pan senator Augustyn chyba nie pracował w samorządzie i dlatego próbuje się dowiedzieć od pana senatora, jak to w samorządach jest.
(Senator Mieczysław Augustyn: Siedem lat…)
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję.
Panowie rozstrzygniecie sobie…
Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski:
Ja rozumiem, że nie prowadzimy licytacji, ale pan senator zadał pytanie, w którym, między nami mówiąc, była już zawarta odpowiedź.
(Senator Leszek Czarnobaj: Nie, nie.)
Z mojej wiedzy na temat prowadzenia jednostek samorządu terytorialnego i jednostek organizacyjnych wynika, że dążeniem nie tylko przełożonych, ale także społeczności lokalnych jest… Oni szukają najlepszych kandydatów do pracy, która ma być wykonywana na rzecz społeczności lokalnej. Leży to również w interesie najgorszego szefa, między nami mówiąc, bo przecież ci ludzie pracują na jego rachunek, także polityczny, nie ma co tego ukrywać. Panie Senatorze, przykro mi, że w pewnym momencie pan zasugerował, jakoby senatorowie biorący udział w debacie nad tym problemem zamierzali omijać przepisy prawa obowiązującego w Rzeczypospolitej. W najmniejszym stopniu takiego zamiaru nie mieliśmy i mamy nadzieję, że również ci, którzy będą wykonywać przepisy ustawy, tak samo będą czynić…
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Jeszcze raz senator Iwan.
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: …Errare humanum est.)
Senator Stanisław Iwan:
Ja jeszcze dopytam, per analogiam, czy na przykład zespoły ekonomiczno-administracyjne oświaty pełniące funkcje usługowe na rzecz szkół w danej gminie mają jakiś wpływ na wybór nauczycieli czy dyrektorów, którzy nie mają kwalifikacji, albo na poziom nauczania w szkołach. Takie pytanie…
Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski:
Panie Senatorze, wiemy, że nie mają żadnego wpływu, tak że…
(Senator Stanisław Iwan: To dlaczego tu by miało być… Nie rozumiem tego.)
No właśnie nie rozumiem pana senatora.
(Senator Leszek Czarnobaj: W przerwie mu wyjaśnimy.)
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Jeszcze pan senator Zaborowski.
Senator Roman Zaborowski:
Dziękuję, Panie Marszałku.
Ja mam trochę inne pytanie, Panie Senatorze Sprawozdawco. Nie mogę tego znaleźć w ustawie, ale mam taki sygnał od samorządowców z sejmiku, dokładnie od marszałka, że w tej ustawie marszałkowi przypisano nowe kompetencje, takie, że będzie on wydawał zezwolenia na wycinkę krzewów, drzew w miastach…
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: Jeśli można, Panie Senatorze: przygotowałem poprawkę, tak żeby dostał te 100%.)
No, dobrze, no to mnie pan uprzedza…
(Wicemarszałek Jan Wyrowiński: Tak uprzedzająco…)
Bo chciałem zapytać o te środki, gdzie one będą… Dziękuję bardzo.
Wicemarszałek Jan Wyrowiński:
Dziękuję bardzo. Tutaj nastąpiła, że tak powiem, kompatybilność między pytającym a pytanym. Dziękuję, Panie Senatorze, widzę, że więcej pytań nie ma.
(Senator Witold Gintowt-Dziewałtowski: Dziękuję bardzo.)
Dziękuję bardzo.
Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister administracji i cyfryzacji.
Witam pana ministra Marka Wójcika, podsekretarza stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji.
Czy pragnie pan zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu? Jeżeli tak, to zapraszam tutaj na trybunę.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji Marek Wójcik:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!
Chciałbym w imieniu rządu prosić o przyjęcie tej regulacji. Była ona przygotowywana przez trzy lata i jest odpowiedzią na wiele postulatów środowiska samorządowego oraz refleksje strony rządowej dotyczące potrzeby poprawy efektywności działania jednostek samorządu terytorialnego i wprowadzenia nowych narzędzi pozwalających na usprawnienie zarządzania oraz poprawę efektywności ekonomicznej samorządów terytorialnych.
Przy okazji chcę także wyjaśnić kwestię, która stawała przed chwilą w dyskusji. Nie wiem tylko, czy jest pan senator… A, jest pan senator Augustyn. Otóż chcę bardzo jednoznacznie powiedzieć, że kierownicy jednostek pomocy społecznej zachowują wszystkie swoje uprawnienia dotyczące kierowania podmiotami, odpowiadają za działalność merytoryczną, i tylko oni mają przywilej decydowania w tych kwestiach, odpowiadają też za prowadzenie gospodarki finansowej, a centra usług wspólnych służyć im będą do czynności, nazwijmy to tak, czysto technicznych. Centra usług wspólnych nie mogą ingerować – słusznie jeden z panów senator podał przykład zespołów obsługi administracyjno-ekonomicznej szkół – w działalność merytoryczną, nie mają na nią wpływu.
Istotna jest także kwestia, którą pan senator podnosił, dotycząca kwalifikacji. Kierujący jednostkami pomocy społecznej będą musieli posiadać dokładnie takie same kwalifikacje, jak do tej pory, jak przed wejściem w życie tej ustawy. Tak że tą regulacją nie obniżamy standardów kwalifikacji osób kierujących jednostkami pomocy społecznej.
Chcę państwu powiedzieć, że środowiska samorządowe od dawna oczekują na tę regulację. Bardzo nam zależy na tej ustawie, i to z wielu powodów, także takich, że dzięki jej wprowadzeniu możliwe będzie osiągnięcie korzyści ekonomicznych w granicach 1,2 miliarda zł w skali roku dla wszystkich jednostek samorządu terytorialnego. Zależy nam na tym, aby uwolnić te środki, bo będą one mogły być zaangażowane w realizację projektów unijnych z nowej perspektywy 2014–2020.
Panie Marszałku, rzecz jasna jestem do dyspozycji w razie dodatkowych pytań, jeżeli takie padną z sali.
(Przewodnictwo obrad obejmuje marszałek Bogdan Borusewicz)
Marszałek Bogdan Borusewicz:
Proszę bardzo, pan senator Augustyn się zgłaszał. Proszę bardzo…
(Senator Mieczysław Augustyn: Ale ja nie z pytaniem, tylko z podziękowaniem, Panie Ministrze. Wcześniej pan senator Iwan i teraz pan minister wyjaśnili sprawę. Nie mam pytań.)
Dziękujemy wszyscy. Dziękujemy. Nie ma pytań… Dziękujemy wszyscy panu ministrowi… Nie ma więcej pytań? A, jest jeszcze…
(Senator Jan Rulewski: Też podziękowanie?)
(Senator Leszek Czarnobaj: Panie Marszałku…)
Nie, nie. Chodzi o pytanie.
(Senator Leszek Czarnobaj: Nie, nie, ja bez podziękowania. Panie Ministrze…)
Pan senator Czarnobaj, proszę bardzo.
Senator Leszek Czarnobaj:
Mam krótkie pytanie dotyczące możliwości łączenia, powiem krótko, korzyści ekonomicznych. Przygotowując projekt tej ustawy, zapewne robiliście państwo taką analizę. A jeżeli pan minister nie może mi odpowiedzieć lub nie ma w głowie takiego przykładu, to bym prosił, jeśli można, o odpowiedź na piśmie na następujące pytanie. Po połączeniu dwóch gmin, w których dochody – w obydwu – są poniżej średniej krajowej, jakie to będą korzyści? Chodzi o średniej wielkości gminy, obojętnie, o jakiej pan minister powie czy w sprawie której przygotuje odpowiedź.
I drugie pytanie. Gdy łączy się jedna, która ma dochody równe średniej czy lekko powyżej, z gminą, która ma zdecydowanie niższe… Czy robicie państwo takie symulacje? Jeśli niemożliwa jest odpowiedź teraz, to proszę o przedstawienie na piśmie kilku takich symulacji.
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji Marek Wójcik: Można, Panie Marszałku?)
Marszałek Bogdan Borusewicz:
Proszę uprzejmie.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji Marek Wójcik:
Panie Senatorze, tak, oczywiście, robiliśmy tego typu kalkulacje i od razu odpowiem.
Rzecz jasna samorządy są bardzo różne, tak więc będę musiał dokonać pewnego uogólnienia. Ale można powiedzieć, że w przypadku łączenia się samorządów gminnych wiejskich w ciągu pięciu lat będą one w stanie wygenerować dodatkowe środki w wysokości od dwóch do trzech rocznych budżetów. Jeżeli mają budżet rzędu 15 milionów zł co roku…
(Senator Leszek Czarnobaj: Połączone?)
…to w wyniku połączenia będą miały kwotę 60–90 milionów zł. Jeżeli spełniają ten wymóg, o którym pan senator mówił, mają dochody podatkowe poniżej średniej, to wówczas mogą mieć nie 5% przez pięć lat, tylko znakomicie więcej, w zależności od tego, jaka jest skala wpływów podatkowych w danej gminie.
Przykładem konkretnym jest to, co stało się w Zielonej Górze. Po połączeniu gminy Zielona Góra i miasta Zielona Góra te samorządy otrzymają w ciągu pięć lat… samorząd, bo teraz to już będzie jeden samorząd, otrzyma w ciągu pięciu lat kwotę 100 milionów zł. Tyle otrzyma według starych zasad, a po wprowadzeniu nowych zasad te wartości będą jeszcze wyższe. Dziękuję.
Marszałek Bogdan Borusewicz:
Dziękuję.
Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie.
Dziękuję bardzo.
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji Marek Wójcik: Dziękuję.)
Otwieram dyskusję.
Proszę o zabranie głosu pana senatora Witolda Sitarza.
Senator Witold Sitarz:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!
Wśród licznych rozwiązań zawartych w tej nieco kombajnowej ustawie jest jedno, które może uczynić dużą szkodę, i w to bardzo dziwnej dziedzinie, a mianowicie, czego pewnie nikt się nie spodziewa, w lotnictwie sportowym.
Otóż w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych był przepis, że nieruchomości lub ich części zajęte na potrzeby prowadzenia przez stowarzyszenia statutowej działalności wśród dzieci i młodzieży w zakresie oświaty, wychowania, nauki, techniki oraz kultury fizycznej i sportu były zwolnione z podatku od nieruchomości. Prawdopodobnie wskutek odkrycia jakichś przekrętów i prób wyłudzeń wprowadzono w tej ustawie jedno słowo, słowo „wyłącznie”: tylko grunty, budynki lub ich części zajęte wyłącznie na potrzeby prowadzenia przez stowarzyszenia takiej działalności wychowawczo-sportowej mogą być zwolnione z podatku.
Ja tę sprawę już przedstawiałem na posiedzeniu połączonych komisji. Niestety zmuszony jestem powtórzyć tu swoją argumentację. Większość lotnisk sportowych, które działają jako lotniska użytku wyłącznego albo użytku publicznego o ograniczonej certyfikacji, korzystała z dobrodziejstwa tej ustawy i były przez gminy zwalniane z podatku od nieruchomości. Chodzi przede wszystkim o grunt. Przeciętne lotnisko ma około 100 ha. Ten zapis, który w tej chwili jest wprowadzony, spowoduje, że gminy nie będą mogły zwolnić tego lotniska z podatku od nieruchomości. I jeżeli przeciętny aeroklub lokalny ma budżet w wysokości, powiedzmy, 300 tysięcy, to dojdzie mu drugie 300 tysięcy do zapłaty z tytułu podatku od nieruchomości. To spowoduje, że większość aeroklubów po prostu upadnie. A pragnę powiedzieć, że to właśnie lotnictwo sportowe jest tą dziedziną, w której Polska jest potęgą. Po II wojnie światowej lotnicy sportowi przynieśli krajowi ponad tysiąc medali mistrzowskich klasy europejskiej i światowej.
Ja uczestniczyłem w licznych rozmowach, pan minister też zna temat. Rozumiem, że trzeba zapobiegać różnym nadużyciom i że w ogóle jest problem ze zwolnieniem lotnisk z podatku od nieruchomości. Zwolnione są lotniska użytku publicznego, zwolnione są tereny kolejowe itd., a lotniska sportowe tak wprost nie mają zwolnienia. Rozumiem, że powinno się to uregulować być może w innej ustawie, być może w prawie lotniczym, ale zanim to zrobimy – jest koniec kadencji – minie rok albo dwa, a w tym czasie pozbędziemy się połowy aeroklubów i lotnisk sportowych, które zostaną błyskawicznie zagospodarowane przez deweloperów i gminy.
Dlatego też wnoszę o to, żeby pozostawić zapis, który był do tej pory, do czasu, aż nie ureguluje się tego całościowo i kompleksowo. Składam poprawkę prowadzącą do tego, żeby w art. 9 w pkcie 7 skreślić tiret pierwsze.
Marszałek Bogdan Borusewicz:
Dziękuję, Panie Senatorze.
Proszę o zabranie głosu pana senatora Czarnobaja.
Senator Leszek Czarnobaj:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo!
Kilka słów na temat projektu ustawy. Po pierwsze, chciałbym bardzo serdecznie podziękować panu ministrowi jako osoba, która ponad dwadzieścia lat spędziła na przygodzie z samorządami. Tego rodzaju ustawa jest kolejnym krokiem w kierunku rozwoju samorządności. Powiem dwa słowa o tym, dlaczego tak jest.
Po pierwsze, dobrze, że nie ma inicjatywy dotyczącej jakichkolwiek prób administracyjnego łączenia jednostek samorządu terytorialnego. To właśnie czynnik ekonomiczny – jak robiono w wielu krajach, myśmy się wzorowali na gminach szwedzkich – tylko czynnik ekonomiczny oraz decyzja władz lokalnych w terenie ma prowadzić do łączenia, łączenia gmin, łączenia powiatów. W związku z tym element, jakim jest decyzja administracyjna, decyzja polityczna, został tu wyeliminowany. Dlatego mówię, że to jest bardzo dobry ruch, ruch w bardzo dobrym kierunku.
Jest też jeden nowy element, który również bardzo dobrze oceniam z punktu widzenia funkcjonowania samorządów, a mianowicie łączenie pewnych zadań na szczeblach gminno-powiatowych. Oczywiście w jednostkach dużych, takich jak Gdańsk, Gdynia, Sopot – ja mówię o Pomorzu – te problemy nie istnieją, ale są małe powiaty z małymi gminami, które mogą dojść do porozumienia, uznać, że z punktu widzenia ekonomicznego, nie tylko własnego, dobre jest wykonywanie pewnych zadań wspólnie, z korzyścią dla mieszkańców. Dotyczy to również zapewnienia standardów, jeśli chodzi o dobór kadry, o które tu jeden z senatorów tak bardzo się dopominał.
Druga sprawa to sprawa centrów usług wspólnych. Ja w dyskusjach często słyszałem wyrażane obawy o to, że takie centrum będzie spełniało rolę tego, który decyduje o wszystkim. Chcę jeszcze raz wyraźnie powiedzieć, że w tych koślawych przepisach dotyczących samorządów już w roku 1994 rozpoczęliśmy wprowadzanie elementów takich centrów usług kadrowo-księgowo-finansowych dotyczących oświaty. To daje bardzo dobre efekty, gdyż – powiem krótko – w mniejszych jednostkach samorządu terytorialnego, jeżeli jest pięć, osiem, dziesięć, piętnaście jednostek, trudno jest znaleźć piętnaście czy osiemnaście bardzo dobrych księgowych albo szefów firm, którzy są szefami centrów usług wspólnych. Dlatego możliwość wspólnego zarządzania, jeśli chodzi o usługi związane na przykład z opieką społeczną czy edukacją, jest rozwiązaniem bardzo dobrym.
Chcę rozwiać pewne wątpliwości, bo często w rozmowach dawano taki przykład, mówiono – starsze osoby na tej sali pamiętają – że jest to wskrzeszenie tak zwanych MZEAS, czyli miejskich zespołów ekonomiczno-administracyjnych szkół. Różnica jest zasadnicza, a mianowicie dysponentem środków, na przykład szkoły czy domu pomocy społecznej, zawsze jest dyrektor placówki. Dzisiaj centrum usług wspólnych… Kiedyś dyrektor MZEAS decydował o wszystkim – o zatrudnieniu, o wydawanych pieniądzach itd., itd. Dzisiaj centra usług wspólnych, jak sama nazwa wskazuje i jak jest w założeniach, będą świadczyły usługi na rzecz konkretnych placówek. A koncentracja kapitału ludzkiego w małych jednostkach jest jednym z elementów poprawy efektywności i funkcjonowania samorządów. Dlatego cieszę się, bo po dwudziestu latach doczekałem tego, że będziemy mieli możliwość prawnego i bezpiecznego tworzenia centrów usług dla każdej jednostki samorządu terytorialnego.
Dziękuję, Panie Marszałku.
Marszałek Bogdan Borusewicz:
Dziękuję, Panie Senatorze.
Informuję, że lista mówców została wyczerpana.
Dla porządku informuję, że pan senator Ryszard Knosala złożył swoje przemówienie do protokołu.
Informuję też, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli panowie senatorowie: Kazimierz Kleina, Witold Gintowt-Dziewałtowski oraz Witold Sitarz.
Zamykam dyskusję.
Czy przedstawiciel rządu chce się ustosunkować do przedstawionych wniosków?
(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji Marek Wójcik: Tak.)
Zapraszam na mównicę.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji Marek Wójcik:
Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!
Chciałbym się odnieść do wniosku dotyczącego zmiany związanej z podatkiem od nieruchomości. Chcę wyjaśnić, że celem zmiany jest wprowadzenie pewnego porządku legislacyjnego, który spowoduje, iż podmioty i stowarzyszenia, którymi w większości przypadków są aeurokluby, prowadzące działalność gospodarczą – a większość z nich prowadzi działalność gospodarczą – będą z tego tytułu opodatkowane tak samo jak inne podmioty prowadzące działalność gospodarczą. Nie widzimy bowiem żadnej różnicy między tego typu podmiotami. Gdyby podmioty, o których mówimy, nie prowadziły działalności, gdyby całość środków odprowadzały wyłącznie na cele statutowe, sytuacja byłaby odmienna. Ale one prowadzą działalność gospodarczą. W związku z tym wydaje nam się, że powinny płacić podatki i wnosić opłaty w takim samym zakresie jak inne podmioty. Jest tu nawiązanie do art. 84 konstytucji, który wyraźnie mówi, że musi być równość podmiotów. Ulgi, które są stosowane, są ingerencją w działalność samorządów terytorialnych, w związku z tym chcemy je w maksymalnym stopniu ograniczać.
Pozwolę sobie przypomnieć argument, który był już przedstawiany na tej sali podczas debaty dotyczącej omawianego projektu. Mianowicie większość samorządów terytorialnych zwalnia aeurokluby z podatku od nieruchomości wtedy, kiedy aeurokluby realizują działania istotne z punktu widzenia społeczności lokalnych. Instytucja takich zwolnień jest dosyć powszechna, a jej stosowanie zależy od woli samorządu terytorialnego. Samorząd korzysta z tej instytucji w celu realizacji ważnych dla wspólnoty mieszkańców celów.
Jest jeszcze jeden argument, dotyczący statusu prawnego nieruchomości, z których korzystają aeurokluby. Wiele aeuroklubów korzysta z gruntów rolnych, dlatego wprowadzenie rozwiązania, o którym rozmawiamy, nie spowoduje żadnych zmian dla aeuroklubów. One nie będą objęte tą opłatą.
Reasumując, powiem, że rząd jest przeciwny wniesieniu tej poprawki. Zadeklaruję raz jeszcze: jeżeli jest potrzeba rozmowy na temat wsparcia aeuroklubów w prowadzeniu działalności statutowej, to są co najmniej dwie regulacje wprost odnoszące się do ich działalności, w których można byłoby spróbować znaleźć zapisy pozwalające wspomagać te podmioty wtedy, kiedy realizują one cele istotne dla wspólnoty mieszkańców. Nie sądzimy jednak, aby była to akurat ustawa, regulacja, która jest w tej chwili procedowana. Dziękuję.
Marszałek Bogdan Borusewicz:
Dziękuję, Panie Ministrze.
Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Budżetu i Finansów Publicznych, Komisję Środowiska oraz Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania.
Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.
https://www.senat.gov.pl/prace/senat/pos ... 419,1.html
-
Andrzej
Wychodzi na to, ze pracownicy socjalni mogą zacząć powoli się pakować... tworzenia center mozecie ale nie musicie haha oczywiscie zrobimy wszystko co w naszej mocy by was do tego skłonić- chore w naszym Panstwie nigdy dobrze nie było i nie będzie, czas szukac etatu w bierdonce
-
marcelina28
- Praktykant
- Posty: 25
- Od: 13 sty 2015, 14:08
- Zajmuję się:
Ustawa o zmianie ustawy o samorządzie gminnym i innych ustaw (Senat RP)
Rozpatrzenie pkt 7 porządku obrad, głosowanie. W zapisie wideo czas od 19 h 16 m 52 s
https://senat.atmitv.pl/senat-console/ar ... de=8Sen764
Rozpatrzenie pkt 7 porządku obrad, głosowanie. W zapisie wideo czas od 19 h 16 m 52 s
https://senat.atmitv.pl/senat-console/ar ... de=8Sen764
-
Andrzej
Wszystko zależy od tego, jak będą wykorzystywane zmiany w prawie. Łączenie gmin i powiatów... likwidacja niektórych gmin lub powiatów... tworzenie centrum usług wspólnych... zlecanie zadań podmiotom nepublicznym... rewolucyjne zmiany wprowadz ta ustawa
-
zmiany
Jeśli sejm przyjmie tę ustawę to zmiany, które ona proponuje - te dotyczące zmian w pomocy społecznej - będą oczywiste i niestety mało przyjemne dla nas. Jednostki pomocy społecznej np. mops/gops połączą z domami dziennego pobytu i środowiskowymi domami jeśli takie działają na terenie gminy. Obecni kierownicy tych jednostek zostaną zwolnieni, a w ich miejsce zostanie wybrany jeden, który będzie zarządzał takim połączonym tworem pod dowolną nazwą, którą wymyśli burmistrz czy wójt. W następnej kolejności połączą całą obsługę administracyjno-księgową w tzw.centrum usług wspólnych. W związku z tym zwolnią wszystkich księgowych, całą administrację i niech się te osoby nie łudzą, że wszyscy zostaną przyjęci z powrotem do pracy w tych centrach, bo dla większości z nich nie będzie już tam miejsca. Jednak najbardziej prawdopodobne jest to, że wszyscy z działów księgowości i administracji zostaną zwolnieni, a to czym zajmują się dzisiaj zostanie przydzielone księgowym i administracji pracującym w urzędzie miejskim lub gminnym. Oczywiste, że taniej będzie zwiększyć zakres obowiązków obecnym pracownikom urzędów niż utrzymywać tyle etatów. Kolejną grupą są pracownicy zajmującą się świadczeniami rodzinnymi i funduszem alimentacyjnym. Działy te zostaną przeniesione do urzędu miasta lub gminy i oczywiste, że tu również będą zwolnienia. Spokojnie spać mogą jedynie pracownicy socjalni, ich nie zwolnią. Pozostali prędzej czy później zostaną bez pracy. Smutne ale niestety nieuchronne.
-
anna_z
A skąd ta pewność, że pracowników socjalnych zmiany wprowadzone tą ustawą nie będą bezpośrednio dotyczyć.
-
a jak
Ta zmiana ustawy o samorządzie (funkcjonowaniu JST) wprowadzi niezwykle istotne, rewolucyjne zmiany w systemie pomocy społecznej w Polsce, systemie placówek wsparcia dziennego, systemie świadczeń rodzinnych, systemie wspierania rodziny i pieczy zastępczej. Ta rewolucyjna ustawa została już uchwalona przez Sejm RP w dniu 15 maja br. Senat RP zgłosił do niej poprawki, w trakcie posiedzenia Senatu w dniu 11 czerwca, zgłoszone poprawki senackie były rozpatrywane, a 12 czerwca odbyło się głosowanie ws. wniesionych poprawek i przyjęcia ustawy. Senat RP w głosowaniu przyjął wniesione do tej ustawy poprawki i podjął uchwałę za przyjęciem ustawy z wniesionymi poprawkami. Za przyjęciem ustawy głosowało 52. senatorów, 28. było przeciw. Głosowało 80. senatorów, żaden nie wstrzymał się od głosu.
Dostępne w Internecie informacje na ten temat (witryny pracowników pomocy społecznej)
Polska Federacja Związkowa Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej zorganizowała ogólnopolską akcję "Wyślij list do Senatora"
https://www.facebook.com/federacja.socjalnych
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Powiatowych i Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie "Centrum" napisało na swojej witrynie:
Stało się !!! Sejm i Senat uchwalają zmiany do ustawy o pomocy społecznej... https://www.oscentrum.pl/
Serwis OPS.pl opublikował kolejnego newsa na ten temat i otworzył dwa wątki na Forum OPS.pl
WYŚLIJ LIST DO SENATORA (NEWS)
https://ops.pl/2015/06/wyslij-list-do-senatora-rp/
Ustawa samorządowa już w Senacie RP
viewtopic.php?f=2&t=207180971
WYŚLIJ LIST DO SENATORA RP
viewtopic.php?f=2&t=207180989
Serwis "WPIS - Wiadomości Pomocy i Integracji Społecznej" opublikował kolejną wiadomość na temat ustawy samorządowej.
Ustawa samorządowa w Senacie RP
https://wpis.irss.pl/ustawa-samorzadowa-w-senacie-rp/
Dostępne w Internecie informacje na ten temat (witryny pracowników pomocy społecznej)
Polska Federacja Związkowa Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej zorganizowała ogólnopolską akcję "Wyślij list do Senatora"
https://www.facebook.com/federacja.socjalnych
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Powiatowych i Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie "Centrum" napisało na swojej witrynie:
Stało się !!! Sejm i Senat uchwalają zmiany do ustawy o pomocy społecznej... https://www.oscentrum.pl/
Serwis OPS.pl opublikował kolejnego newsa na ten temat i otworzył dwa wątki na Forum OPS.pl
WYŚLIJ LIST DO SENATORA (NEWS)
https://ops.pl/2015/06/wyslij-list-do-senatora-rp/
Ustawa samorządowa już w Senacie RP
viewtopic.php?f=2&t=207180971
WYŚLIJ LIST DO SENATORA RP
viewtopic.php?f=2&t=207180989
Serwis "WPIS - Wiadomości Pomocy i Integracji Społecznej" opublikował kolejną wiadomość na temat ustawy samorządowej.
Ustawa samorządowa w Senacie RP
https://wpis.irss.pl/ustawa-samorzadowa-w-senacie-rp/
-
Andrzej
teraz to ślij do posła
-
no nie
Nic dobrego nie czeka pracownikow socjalnych jak i kierownikow oraz ksiegowe.... kolezanki ,koledzy zacznijmy zmieniac fach i szukac nowej pracy
-
marcelina28
- Praktykant
- Posty: 25
- Od: 13 sty 2015, 14:08
- Zajmuję się:
Oprócz Ustawa samorządowa już w Senacie RP - Pomoc społeczna (forum ogólne) przeczytaj również:
Wywiad dwuosobowy
WYŚLIJ LIST DO SENATORA RP
czy musi być decyzja
GROŹNY UPADEK NA PLECY nie wiem co robić
dps alimentacja
zus
kaucja za mieszkanie
komu mozna udostepnic wywiad
URUCHOMIONO WERYFIKACJĘ W ZUS
termin na wywiad
Termin
PO PŻ 2014-2020 Podprogram 2015
Zasiłek stały przy rencie
Podsuńcie jakiś pomysł
od kiedy zmienic decyzja
Skierowanie do schroniska